Czym jest „warunkowe” orzeczenie lekarskie i jak je traktować?

Zdolny do pracy, ale pod pewnymi warunkami

Zgodnie z treścią art. 229 § 4 ustawy Kodeks pracy z dnia 26 czerwca 1974 r. (Dz. U. z 2025 r., poz. 277 t.j.) – dalej k.p. – pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie. W idealnych warunkach orzeczenie wprost określa, czy dany pracownik jest zdolny, czy niezdolny do wykonywania pracy na stanowisku określonym w skierowaniu na badanie. Jednak nie zawsze tak jest. Lekarze medycyny pracy coraz częściej wydają orzeczenia dopuszczające pracownika do pracy, ale pod pewnymi warunkami. Ograniczenia te mogą dotyczyć:

• pracy na wysokości – np. zgoda na pracę do 3 metrów, ale zakaz pracy powyżej tej granicy (np. ze względu na nadciśnienie, problemy z błędnikiem);
• dźwigania ciężarów – często są to ograniczenia bardziej surowe niż te zawarte w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 marca 2000 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny przy ręcznych pracach transportowych oraz innych pracach związanych z wysiłkiem fizycznym (Dz. U. z 2018 r., poz. 1139 t.j.) – np. u osób po urazach kręgosłupa;
• pracy przy monitorze – konieczność stosowania okularów lub soczewek korekcyjnych;
• czynników szkodliwych – np. zakaz pracy w hałasie lub zapyleniu.

Taki dopisek na orzeczeniu pracodawca powinien traktować jako bezwzględny nakaz organizacyjny. Pracodawca zatem nie może zignorować zaleceń lekarza, ponieważ wcześniej wspomniany art. 229 § 4 k.p. jasno mówi o tym, że warunkiem dopuszczenia pracownika do pracy na danym stanowisku jest stwierdzenie przez lekarza medycyny pracy braku przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku. Jeśli lekarz w orzeczeniu wpisał warunek np. zakaz pracy w hałasie, oznacza to, że stwierdził występowanie istotnych przeciwwskazań do pra