Wypłacanie pensji „pod stołem” się nie opłaca

Skala wypłacania wynagrodzenia „pod stołem”

Z badania „Skala płacenia pod stołem w Polsce i jej zmiany w czasie” opublikowanego przez Polski Instytut Ekonomiczny (PIE) w lipcu 2023 r. wynika, że wypłacanie pensji „pod stołem”, w całości lub w części, nie jest w naszym kraju rzadkością. 20% ankietowanych przez PIE przyznało, że zgodziłoby się na otrzymanie części pensji nieoficjalnie, jeśli dzięki temu otrzymaliby dodatkowe 100 zł netto więcej do aktualnej wypłaty. Jeśli ta korzyść wynosiłaby „na rękę” 500 zł, to liczb zwolenników takiego „bonusu” wypłaty wzrosła do 27%. Wśród badanych, którzy nie chcieliby otrzymywać wynagrodzenia za swoją pracę „pod stołem” 72%, jako powód tej decyzji wskazało zmniejszoną wysokość przyszłej emerytury i innych świadczeń. Tylko 22% ankietowanych wskazało nielegalność takich praktyk jako główny powód braku akceptacji płacenia pod stołem.

Badanie zostało przeprowadzone we wrześniu 2021 r. metodą ankietową (CAWI) na reprezentatywnej grupie 1 800 dorosłych osób.

Skala wypłacenia wynagrodzeń pod stołem jest w Polsce bardzo duża. Szacunki wskazują, że aż 1,5 mln pracowników otrzymuje całość lub część swojej pensji w ten sposób. Zjawisko to niesie za sobą szereg bardzo negatywnych konsekwencji gospodarczych – zaburza konkurencję na rynku, przedsiębiorstwa zatrudniające pracowników w sposób całkowicie legalny mają znacznie gorszą pozycję od podmiotów, które stosują nielegalne praktyki.

Straty budżetu państwa związane z tym procederem są ogromne, wynoszą ok. 17 mld zł rocznie. Jest to wartość podobna do strat spowodowanych luką VAT czy CIT, gdzie straty wynoszą odpowiednio 19 i 22 mld zł.

Konsekwencje wypłacania wynagrodzenia „pod stołem” przez pracodawcę?

Od części wynagrodzenia wypłacanego w kopercie (tzn. poza umową i ewiden