Czy zwolnienie pracownika z niepełnosprawnością może skutkować utratą refundacji kosztów przebudowy zakładu pracy?

Pracodawca zatrudniający osoby z niepełnosprawnościami może wnioskować o zwrot niektórych kosztów związanych z ich zatrudnieniem

Zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz. U. z 2025 r., poz. 913, ze zm.) – dalej u.r.o.n., pracodawca prowadzący zakład pracy chronionej (ZPChr), na swój wniosek, może otrzymać ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) zwrot kosztów budowy lub przebudowy związanej z modernizacją obiektów i pomieszczeń zakładu, a także kosztów transportowych i administracyjnych.

Jednakże należy podkreślić, że wskazany powyżej zwrot kosztów dotyczy jedynie dodatkowych kosztów pracodawcy wnioskującego o ten zwrot, wynikających z zatrudnienia osób z niepełnosprawnościami. Co istotne, zwrot kosztów może być uzyskany wyłącznie przez wnioskodawcę, u którego wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych wynosi minimum 50%. Adekwatnie do dyspozycji art. 2 pkt 6 u.r.o.n., przez wskaźnik ten rozumie się przeciętny miesięczny udział procentowy osób niepełnosprawnych w zatrudnieniu ogółem, w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy.

Jakie koszty przebudowy zakładu pracy kwalifikują się do zwrotu?

Na podstawie § 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 18 lipca 2023 r. w sprawie pomocy finansowej udzielanej pracodawcom prowadzącym zakłady pracy chronionej lub pracodawcom będącym przedsiębiorstwami społecznymi ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (t.j. Dz. U. z 2025 r., poz. 1360, ze zm.) – dalej: r.p.f., pracodawca ma obowiązek udokumentować osiąganie odpowiedniego wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych.

W myśl § 5 r.p.f. w przypadku kosztów budowy lub przebudowy związanej z modernizacją obiektów i pomieszczeń zakładu pracy kosztami kwalifikującymi się do objęcia refundacją są udokumentowane koszty zakupu materiałów oraz koszty robót budowlanych, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (t.j. Dz. U. z 2025 r., poz. 418, ze zm.), w zakresie dotyczącym potrzeb osób niepełnosprawnych. Zgodnie z art. 3 pkt 7a tej ustawy, przez przebudowę należy rozumieć wykonywanie robót budowlanych, w wyniku których następuje zmiana parametrów użytkowych lub technicznych istniejącego obiektu budowlanego, z wyjątkiem charakterystycznych parametrów, jak: kubatura, powierzchnia zabudowy, wysokość, długość, szerokość bądź liczba kondygnacji. W przypadku dróg dopuszcza się zmiany charakterystycznych parametrów w zakresie niewymagającym zmiany granic pasa drogowego.

Biorąc pod uwagę powyższe, koszty przebudowy zakładu pracy poniesione przez pracodawcę mającego status ZPChr-u nie zawsze będą objęte zwrotem, gdyż zwrot ten dotyczy wyłącznie tych kosztów, które są związane z modernizacją obiektów i pomieszczeń zakładu pracy stosownie do potrzeb osób z niepełnosprawnościami.

Co istotne, przy obliczaniu poniesionych kosztów przebudowy zakładu pracy wartość zakupu materiałów oraz koszty robót budowlanych pomniejsza się o wartość takich samych materiałów lub robót budowlanych, które zostałyby zakupione, wykonane lub sfinansowane w związku z dostosowaniem pomieszczeń do potrzeb osób niebędących osobami niepełnosprawnymi oraz budową lub przebudową związaną z modernizacją obiektów i pomieszczeń zakładu.

Do kogo i kiedy złożyć wniosek o zwrot kosztów?

Wniosek o zwrot (refundację) kosztów prowadzenia ZPChr-u, w tym kosztów przebudowy zakładu pracy, pracodawca co do zasady powinien złożyć do PFRON-u (oddziału właściwego według miejsca prowadzenia działalności przez wnioskodawcę) w terminie do 15. dnia drugiego miesiąca danego kwartału – za ten kwartał oraz za kwartały pozostałe do końca roku, którego dotyczy wniosek. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy