Wysokie kary za brak zorganizowania stanowiska pracy osoby z niepełnosprawnością po wypadku przy pracy

Kiedy pracodawca powinien zorganizować pracownikowi nowe stanowisko pracy...

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz. U. z 2025 r., poz. 913, ze zm.) – dalej: u.r.o.n., w przypadku, gdy w wyniku wypadku przy pracy lub choroby zawodowej pracownik utracił zdolność do pracy na dotychczasowym stanowisku pracy, pracodawca musi wydzielić lub zorganizować temu pracownikowi odpowiednie stanowisko pracy z podstawowym zapleczem socjalnym. Pracodawca nie może już bowiem zatrudniać pracownika na stanowisku pracy zajmowanym przez niego do tej pory.

Powyższy obowiązek pracodawcy powstaje dopiero w przypadku, gdy doszło do wypadku przy pracy lub choroby zawodowej pracownika, w następstwie czego utracił on zdolność do pracy na dotychczas zajmowanym stanowisku pracy. Okoliczności takie jak wypadek przy pracy lub choroba zawodowa muszą zostać stwierdzone w odpowiednim trybie. Jednakże nawet ich stwierdzenie nie będzie wystarczające do zaistnienia zobowiązania, o którym mowa w art. 14 ust. 1 u.r.o.n., jeżeli w wyniku ich wystąpienia pracownik nie utraci zdolności do pracy na stanowisku pracy, które do tej pory zajmował. „Przez niezdolność do pracy na dotychczasowym stanowisku należy rozumieć taki uszczerbek na zdrowiu spowodowany wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową, który uniemożliwia wykonywanie pracy na tym stanowisku” (por. E. Staszewska, Art. 14 Obowiązek wydzielenia lub zorganizowania odpowiedniego stanowiska pracy w razie wypadku przy pracy lub choroby zawodowej [w:] E. Bielak-Jomaa i in., Rehabilitacja zawodowa i społeczna oraz zatrudnianie osób z niepełnosprawnościami. Komentarz, Wolters Kluwer Polska 2023, LEX).

Co więcej, w piśmiennictwie podkreśla się, że kolejną przesłanką powstania po stronie pracodawcy obowiązku wydzielenia lub zorganizowania odpowiedniego stanowiska pracy jest uznanie osoby zatrudnionej za niepełnosprawną. W tym celu osoba ta powinna legitymować się orzeczeniem potwierdzającym niepełnosprawność, np. orzeczeniem o zakwalifikowaniu do jednego z trzech stopni niepełnosprawności lub orzeczeniem o całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2024 r., poz. 1631, ze zm.). Wydaje się, że nic nie stoi na przeszkodzie, aby przepis art.