Sezon grypowy i nie tylko: Czy pracownicy z niepełnosprawnościami chorują częściej?

Pracują siedem godzin zamiast ośmiu. Mają prawo do dodatkowej przerwy i dziesięciu dodatkowych dni urlopu. W dodatku częściej biorą zwolnienia lekarskie... Oto niektóre argumenty, które odstraszają wielu potencjalnych pracodawców przed zatrudnianiem osób z niepełnosprawnościami.

Co do czasu pracy, dodatkowego urlopu itp., to jak najbardziej prawda. Te regulacje zapisane są zarówno w Kodeksie pracy, jak i w ustawie o rehabilitacji. Wynikają z tego, że pracownicy z niepełnosprawnościami muszą wkładać dużo większy wysiłek w wykonywanie zawodowych obowiązków, a często nawet samo dotarcie do pracy (czy z pracy do domu) jest dla nich trudne i stresujące.

Dzisiaj jednak zajmiemy się chorowaniem. Jesień w pełni, sezon grypowy, covid i inne paskudztwa mocno dają się nam wszystkim we znaki. Pora więc zmierzyć się z dość powszechnie panującym przekonaniem, że pracownicy z niepełnosprawnościami częściej od swoich pełnosprawnych koleżanek i kolegów chodzą na zwolnienia lekarskie.

ZUS tego nie wie

Po pierwsze warto zauważyć, że na zwolnieniu lekarskim nie ma informacji o tym, czy dana osoba ma orzeczenie o niepełnosprawności. W związku z tym Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie analizuje absencji w rozbiciu na grupy pracowników z i bez niepełnosprawności.

Osoby z niepełnosprawnością mają natomiast inne, dodatkowe uprawnienia – mogą być zwalniane z pracy w celu wykonania badań, zabiegów leczniczych lub rehabilitacyjnych, maksymalnie przez 21 dni w roku kalendarzowym. Nie są to jednak zwolnienia chorobowe w sensie ZUS-owskim, więc nie występują w oficjalnych statystykach.

Nie wiemy więc, jak w Polsce wygląda rzeczywista skala różnic w absencji zdrowotnej między tymi grupami. Ale mamy dane z badań międzynarodowych.

Więcej chorują, ale nie bez powodu

Systematyczny przegląd badań z lat 2000-2017 przeprowadzony przez Jannie van den Berg i współautorów (Journal of Occupational Rehabilitation, 2018) jednoznacznie pokazał, że osoby z chorobami przewlekłymi – w tym z niepełnosprawnościami ¬– przebywają na zwolnieniach lekarskich średnio o 10-25 dni rocznie dłużej niż osoby zdrowe.

Najczęstsze przyczyny to choroby mięśniowo-szkieletowe (np. bóle pleców, artroza), zaburzenia psyc