Całkowita niezdolność do pracy nie zawsze wyklucza zatrudnienie na otwartym rynku pracy

Kim są osoby ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności?

Biorąc pod uwagę brzmienie art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz. U. z 2025 r., poz. 913, ze zm.) – dalej: u.r.o.n., przez osobę zaliczoną do znacznego stopnia niepełnosprawności należy rozumieć osobę z naruszoną sprawnością organizmu, która jest niezdolna do pracy albo zdolna do pracy wyłącznie w warunkach pracy chronionej, a przy tym wymaga, w celu pełnienia ról społecznych, stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych osób w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.

Z kolei osobą zaliczoną do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności jest osoba z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolna do pracy albo zdolna do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej lub wymagająca czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych.

Niepełnosprawność nie zawsze oznacza niezdolność do pracy

W piśmiennictwie zwraca się uwagę, że w przypadku orzekania o stopniu niepełnosprawności, niezdolność do pracy stanowi jedno z istotnych kryteriów wydania orzeczenia stwierdzającego stopień niepełnosprawności, aczkolwiek samoistnie nie przesądza o przyznaniu świadczeń pieniężnych na wypadek utraty zdolności do zarobkowania. Umożliwia natomiast skorzystanie z systemu rehabilitacji społecznej i zawodowej. Dlatego, dokonując oceny niezdolności do pracy na podstawie art. 12 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2024 r., poz. 1631, ze zm.) – dalej: u.e.r.f.u.s., trzeba uwz