Ukryty potencjał polskiego rynku pracy – osoby z niepełnosprawnościami jako odpowiedź na braki kadrowe

Ukryte zasoby rynku pracy

Od kilku lat polski rynek pracy mierzy się z rosnącym deficytem pracowników. Stwarza to poważne obawy co do przyszłości systemu emerytalnego. Podejmowane są rozmowy o automatyzacji czy przedłużeniu wieku emerytalnego, ale nie dostrzega się obecności tysięcy osób gotowych do pracy. A właśnie one, jako tzw. ukryte zasoby rynku pracy, mogą być potencjalnym rozwiązaniem. Sytuacja osób tworzących ukryte zasoby rynku pracy stała się przedmiotem analizy Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) i Uniwersytetu Jagiellońskiego (UJ). W ramach projektu Bilans Kapitału Ludzkiego 3.0 (BKL 3.0) powstał raport „Ukryte zasoby rynku pracy. Działania pracodawców wobec wybranych grup pracowników” (rok wydania 2025).

Raport ten skupił się na analizie kilku dużych grup, w skład których wchodzą osoby, które pomimo posiadanych kompetencji i możliwości zatrudnienia, wciąż pozostają bez pracy.

Należą do nich:

• kobiety (zwłaszcza opiekunki osób zależnych),
• osoby młode do 28. roku życia,
• osoby powyżej 50. roku życia,
• cudzoziemcy,
• osoby z niepełnosprawnościami (OzN).

Każda z tych grup napotyka indywidualne przeszkody i ograniczenia, ale OzN bardzo często są pomijane w procesach rekrutacyjnych. Według danych Państwowej Inspekcji Pracy (PIP) w ostatnim kwartale 2024 r. aktywnych zawodowo OzN było 553 tys. Oznacza to, że ponad 2,3 miliona takich osób nie pracuje. Dlaczego tak się dzieje?

Dlaczego osoby z niepełnosprawnościami pozostają bierne zawodowo?

Nie da się udzielić jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie. Temat dotyka złożonych procesów związanych nie tylko z kwestiami technicznymi czy prawnymi, ale również z myśleniem i postrzeganiem OzN.