Obiektywna niepełnosprawność pracownika a charakter prawny orzeczenia o stopniu niepełnosprawności?

Prawo
03 listopada 2025 Paweł Kawka

Czy orzeczenie o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności potwierdza, czy stwierdza niepełnosprawność? Jaki jest charakter prawny takiego orzeczenia – konstytutywny, czy wyłącznie deklaratoryjny?

Niepełnosprawność to trwała lub okresowa niezdolność do wypełniania ról społecznych z powodu stałego lub długotrwałego naruszenia sprawności organizmu, w szczególności powodująca niezdolność do pracy. Powyższa definicja legalna niepełnosprawności została zawarta w art. 2 pkt 10 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz. U. z 2025 r., poz. 913, ze zm.) – dalej: u.r.o.n. Na gruncie przepisów tej ustawy osobą niepełnosprawną jest osoba legitymująca się następującymi orzeczeniami:

  • orzeczeniem o zaliczeniu do lekkiego, umiarkowanego lub znacznego stopnia niepełnosprawności (art. 1 pkt 1 u.r.o.n.);
  • orzeczeniem o całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, wydanym na mocy ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2024 r., poz. 1631, ze zm.);
  • innymi orzeczeniami równoważnymi do orzeczeń o stopniu niepełnosprawności (art. 5 i 62 u.r.o.n.);
  • orzeczeniem o niepełnosprawności, wydanym przed ukończeniem 16. roku życia (art. 1 pkt 3 u.r.o.n.).

Data lub okres powstania niepełnosprawności nie jest tożsama z datą wydania orzeczenia

Przepisy § 13 ust. 1 pkt 2 i 9 oraz ust. 2 pkt 2 i 11 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (Dz. U. z 2021 r. poz. 857, ze zm.), stanowią, że w treści orzeczeń o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności daty wydania tych orzeczeń oraz daty lub okresy powstania niepełnosprawności zamieszcza się oddzielnie. W myśl § 14 ust. 3 tego rozporządzenia podstawą ustalenia daty lub okresu powstania niepełnosprawności osoby zainteresowanej jest przebieg schorzenia, dokumentacja medyczna, czy też orzeczenia o inwalidztwie, bądź orzeczenia o niezdolności do pracy, wydane w oparciu o odrębne przepisy. Niekiedy dochodzi do sytuacji, gdy z przedłożonej dokumentacji, przebiegu schorzenia, a także orzeczeń o inwalidztwie lub niezdolności do pracy osoby zainteresowanej, nie da się ustalić daty lub okresu powstania niepełnosprawności. W takim przypadku w orzeczeniach o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności należy wpisać wyrazy „nie da się ust

Porady dla pracodawców osób z niepełnosprawnościami: prawo, kadry, księgowość | Vademecum Wiedzy

Dołącz do nas

Nie masz jeszcze wykupionego dostępu? Zapoznaj się z naszymi pakietami dla Firm

Zobacz pakiety Masz już konto? Zaloguj się

Informacja dotycząca plików cookies

Nasza strona internetowa używa plików cookies w celach statystycznych, reklamowych oraz funkcjonalnych. Dzięki nim możemy indywidualnie dostosować stronę do Twoich potrzeb. Możesz zaakceptować pliki cookies albo wyłączyć je w przeglądarce. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień Twojej przeglądarki oznacza, że pliki cookies będą umieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. Pamiętaj, że zawsze możesz zmienić te ustawienia.

W dowolnej chwili możesz wycofać swoją zgodę na przetwarzanie danych, zażądać informacji o zakresie przetwarzanych danych lub zmienić zakres ich przetwarzania. Więcej informacji o przetwarzaniu danych znajdziesz w Polityce Prywatności.