Jak to jest z tą neuroróżnorodnością?

Jak myślą osoby w spektrum autyzmu?

Jak przyznaje Anita Wojtkiewicz w rozmowie dla Rzeczpospolitej, większość osób w spektrum autyzmu, wbrew obiegowym opiniom, rozumie metafory i ich używa. Osoby te mogą być twórcami i twórczyniami dzieł literackich, pisać wiersze. Osoba w spektrum może stać się biegła w operowaniu językiem, jeśli słowo staje się dla niej wyjątkowo interesujące. Odbiór samej metafory może zależeć od wielu czynników: profilu poznawczego osoby w spektrum, jej kompetencji językowych, zainteresowań, ale także od poziomu zmęczenia. Osoby w spektrum często bardziej świadomie, analitycznie odbierają świat, przez co szybciej mogą się męczyć i przebodźcowywać.

Temple Grandin, znana samorzeczniczka osób w spektrum, twierdziła, że wszystkie osoby w spektrum myślą obrazami, jednak później zmieniła zdanie – zauważa Anita Wojtkiewicz. Sama przyznaje, że zna osoby, które myślą głównie słowami, ale też takie, które mają afantazję (w ogóle nie potrafią tworzyć wyobrażeń). Sposób myślenia osób w spektrum zależny jest od ich wrodzonych predyspozycji i rozwijanych zainteresowań. Dla zrozumienia osoby w spektrum autyzmu ważne jest poznanie tego, w jaki sposób operuje informacjami (obrazowo, słownie, czy jeszcze inaczej) i jak je ze sobą łączy.

Czy autyzm to choroba?

Autyzm nie jest chorobą. Nie ma charakteru postępującego, sam w sobie też nie powoduje cierpienia. Oczywiście może pojawić się cierpienie wtórne np. związane z tym, że środowisko osoby w spektrum nie jest dostosowane do możliwości tej osoby w zakresie przetwarzania sensorycznego, czy też cierpienie spowodowane niezrozumieniem i odrzuceniem społecznym. Istnieje ruch neuroróżnorodności, który uznaje autyzm za jedną z wariacji rozwojowych mózgu. W tym kontekście autyzm nie jest zaburzeniem a odmiennością rozwojową.

Autyzm a spektrum autyzmu

Obecnie następuje zmiana definicji autyzmu, który ma zniknąć wraz z zespołem Aspergera, wszystko to zostanie ujęte w jednej kategorii – spektrum autyzmu. W kategorii spektrum autyzmu znajdą się osoby z dodatkowymi trudnościami, takimi jak brak rozwiniętej komunikacji werbalnej czy osoby z niepełnosprawnością intelektualną oraz osoby tzw. wysoko funkcjonujące. Umysł osób autystycznych jest bardzo wrażliwy i podatny na obciążenia. Dlatego obecnie odchodzi się od określeń „wysoko” czy „nisko” funkcjonujący. W nowej klasyfikacji stosuje się oznaczenie poziomów wsparcia potrzebnego konkretnej osobie. Poziomy te mogą ulegać zmianie w ciągu życia tej osoby – tłumaczy Anita Wojtkiewicz.

Nie ma pojedyncz