Zakaz wypowiadania umów o pracę w wieku przedemerytalnym w przypadku zatrudnienia na czas określony – SN rozstrzygnął ważne zagadnienie prawne

Kiedy pracownikowi w wieku przedemerytalnym nie można wypowiedzieć umowy o pracę?

Przepis art. 39 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. ‒ Kodeks pracy (t.j. Dz. U. z 2025 r., poz. 277, ze zm.) – dalej: k.p., wprowadza zakaz wypowiadania umowy o pracę pracownikowi w wieku przedemerytalnym. Zgodnie z treścią tego uregulowania, pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż cztery lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku.

Jednakże w myśl art. 40 k.p. powyższy zakaz nie ma zastosowania w przypadku, gdy pracownik uzyskał prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, bez względu na to, czy prawo do renty z tego tytułu zostało uzyskane przez pracownika przed czy w okresie, w którym osiągnął on wiek przedemerytalny. Co więcej, na podstawie art. 43 k.p. w pewnych sytuacjach pracodawca jest uprawniony do złożenia pracownikowi w wieku przedemerytalnym wypowiedzenia zmieniającego, czyli wypowiedzenia warunków pracy lub płacy. Złożenie wypowiedzenia zmieniającego takiemu pracownikowi jest dopuszczalne, jeżeli:

1. pracodawca wprowadził nowe zasady wynagrodzenia wobec wszystkich pracowników lub tej grupy pracowników, do której należy pracownik w wieku przedemerytalnym;
2. pracownik ma stwierdzoną orzeczeniem lekarskim utratę zdolności do wykonywania dotychczasowej pracy albo w sposób niezawiniony utracił uprawnienia konieczne do wykonywania dotychczasowej pracy.

Oprócz tego zakaz wypowiadania umowy o pracę pracownikowi w wieku przedemerytalnym nie obowiązuje, jeśli doszło do ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy.

Pracownik w wieku przedemerytalnym, któremu wypowiedziano umowę o pracę, może żądać przywrócenia do pracy

Zgodnie z art. 45 § 3 k.p., w przypadku pracownika objętego ochroną przedemerytalną, któremu pracodawca w sposób bezprawny wypowiedział umowę o pracę, sąd pracy, stosownie do żądania pracownika, orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu – o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu. Co do zasady sąd pracy nie może nie uwzględnić żądania pracownika w wieku przedemerytalnym w zakresie uznania wypowiedzenia za bezskuteczne lub przywrócenia do pracy. Nie dotyczy to jednak sytuacji, gdy ogłoszona zo