Nowe zasady orzekania o niepełnosprawności. Ma być krócej, szybciej i bardziej przejrzyście

Bez stresujących wizyt, kolejek i badań

30 lipca 2025 r. ogłoszono rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 lipca 2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (Dz. U. 2025 poz. 1033). Wprowadzane zmiany są szczególnie ważne dla osób przewlekle chorych, seniorów czy dzieci, których stan zdrowia jest dobrze udokumentowany i od lat nie uległ zmianie. Nowe przepisy mają przede wszystkim odciążyć powiatowe zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności, przyspieszyć procedury i sprawić, że orzekanie stanie się bardziej przyjazne dla wnioskodawców i ich bliskich.

Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. (Dz. U. 2021.857 t.j.) wprowadziło możliwość wydania orzeczenia bez konieczności wykonania badania w momencie, gdy:

• dokumentacja medyczna dołączona przez wnioskodawcę do wniosku jest kompletna, aktualna (nie starsza niż 12 miesięcy), spójna i jednoznaczna;
• stan zdrowia wnioskodawcy nie budzi wątpliwości – jest stabilny lub nie uległ pogorszeniu względem wcześniejszego orzeczenia;
• z dokumentów wynika jasno, jaki jest stopień niepełnosprawności i jak przekłada się on na codzienne funkcjonowanie wnioskodawcy.

Ponadto, jeśli osoba zainteresowana lub dziecko nie mogą uczestniczyć w posiedzeniu składu orzekającego z powodu długotrwałej i nierokującej poprawy choroby, uniemożliwiającej osobiste stawiennictwo, potwierdzonej zaświadczeniem lekarskim, badanie można przeprowadzić w miejscu pobytu wnioskodawcy lub dziecka.

Decyzję o odstąpieniu od badania podejmuje wyłącznie skład orzekający PZON. Nawet wtedy, gdy dokumentacja spełnia wszystkie kryteria, komisja ma prawo wezwać wnioskodawcę na osobiste badanie, zwłaszcza gdy pojawią się wątpliwości co do zawartości dokumentów lub rozbieżności