Dlaczego zmiany w firmie tak bardzo męczą? Co zrobić, by były mniej stresujące

Psychika na chorobowym

W ostatnich latach lawinowo rośnie liczba zwolnień związanych z problemami psychicznymi. W 2023 r. wystawiono ponad 1,4 mln e-ZLA z tej grupy, co dało 26 mln dni absencji; rok wcześniej 1,3 mln i 23,8 mln dni. Najczęściej rozpoznawano reakcje na ciężki stres, epizod depresyjny i zaburzenia lękowe (w 2023 r. odpowiednio ok. 478 tys., 250 tys. i 246 tys. zwolnień). Trend wzrostowy utrzymał się w 2024 r.: odnotowano 1,6 mln zwolnień (o blisko 14% więcej r/r), ponad 30 mln dni nieobecności, a udział zaburzeń psychicznych w całej absencji sięgnął 12,6%. Największą grupę stanowiły osoby w wieku 30–39 lat. Częściej z problemami natury psychicznej mierzą się kobiety. WHO prognozuje, że do 2030 r. depresja stanie się najczęściej występującą chorobą na świecie. W ostatnich latach liczba zwolnień lekarskich wystawianych z powodu problemów psychicznych wyraźnie rośnie. Jak pokazują dane Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS), coraz częściej powodem absencji w pracy są depresja, nerwice czy reakcje na silny stres. W 2023 roku lekarze wystawili ponad 1,4 mln zaświadczeń w tej grupie chorób, co przełożyło się na 26 mln dni nieobecności w pracy. Rok wcześniej takich zwolnień było 1,3 mln i 23,8 mln dni absencji. Najczęściej chodziło o reakcje na ciężki stres i zaburzenia adaptacyjne, epizod depresyjny oraz zaburzenia lękowe. W samym tylko 2023 roku prawie 478 tys. zwolnień dotyczyło reakcji na stres, ponad 250 tys. – depresji, a 246 tys. – innych zaburzeń lękowych. Najwięcej e-ZLA lekarze wystawili jesienią i wiosną, szczególnie w październiku, marcu i wrześniu.

Trend wzrostowy utrzymał się także w 2024 roku. ZUS odnotował już 1,6 mln zwolnień z powodu zaburzeń psychicznych i zachowania, czyli o blisko 14% więcej niż rok wcześniej. Liczba dni absencji wzrosła do ponad 30 mln, a udział tej grupy chorób w całkowitej absencji sięgnął 12,6%. Zwolnienia częściej dotyczyły kobiet – stanowiły one niemal dwie trzecie wszystkich przypadków. Najwięcej zaświadczeń wystawiono w październiku, kiedy liczba L4 przekroczyła 149 tys., a dni nieobecności w pracy sięgnęły 2,8 mln. Najczęściej rozpoznawane były reakcje na ciężki stres, epizody depresyjne i depresja nawracająca. Ponad jedna trzecia zwolnień trwała od trzech do czterech tygodni, a największą grupę osób na L4 stanowiły osoby w wieku 30–39 lat. Te dane jasno pokazują, że problemy psychiczne stają się coraz większym wyzwaniem nie tylko dla samych pracowników, ale też dla rynku pracy i systemu ubezpieczeń społecznych.

Miejsce pracy jak środowisko stresogenne

Z badania ArteMis wynika, że spory odsetek pracowników często mierzy się ze stresem w pracy. Wśród liderów wskaźnik ten sięga 48%, wśród pracowników 36%. Konsekwencjami tego zjawiska są najczęściej wypalenie zawodowe (48%), wyczerpanie psychiczne (47%) oraz zaburzenia nastroju, w tym depresja (25%). Dane z Instytutu Gallupa potwierdzają,