IPR tylko dla aktualnych pracowników? Co z wydatkami sprzed rozwiązania stosunku pracy?

Wydatki z ZFRON muszą odpowiadać ustawowym celom tego funduszu

Jak wynika z dyspozycji art. 33 ust. 1 w zw. z art. 33 ust. 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz. U. z 2025 r., poz. 913, ze zm.) – dalej: u.r.o.n., pracodawca, który ma status ZPChr-u, musi utworzyć ZFRON, przy czym środki zgromadzone na tym funduszu powinny być przeznaczane na finansowanie rehabilitacji zawodowej, społecznej i leczniczej, w tym na IPR-y opracowywane przez powołane przez pracodawców komisje rehabilitacyjne oraz na ubezpieczenie osób z niepełnosprawnościami – zgodnie z zasadami określonymi w regulaminie wykorzystania środków ZFRON-u.

Przy opracowaniu IPR-u konieczny jest udział pracownika

Zasady wydatkowania środków ZFRON w ramach IPR-u zostały szczegółowo uregulowane w przepisach rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2007 r. w sprawie zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych (t.j. Dz. U. z 2022 r., poz. 1145, ze zm.). W świetle przepisów rozporządzenia wydatkowanie tych środków w ramach IPR-u jest uzależnione od opracowania przez komisję rehabilitacyjną (powołaną przez pracodawcę) programu rehabilitacji dla konkretnego pracownika, biorąc pod uwagę rodzaj i stopień jego niepełnosprawności.

Opracowanie IPR-u powinno odbywać się z udziałem zainteresowanego pracownika. Co ważne, IPR powinien być opracowany jeszcze zanim pracodawca dokona wydatków ze środków ZFRON-u w ramach tego programu.

Analizowany program rehabilitacji ma służyć zmniejszeniu ograniczeń zawodowych niepełnosprawnego pracownika, wynikających z rodzaju i stopnia jego niepełnosprawności. Dlatego też wydatki na IPR powinny być kierowane w szczególności do niepełnosprawnych pracowników, którzy:

• posiadają najniższe kwalifikacje;
• ze względu na niepełnosprawność napotykają problemy w samodzielnym wykonywaniu pracy;
• utracili zdolność do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku;
• są w trakcie przekwalifikowania zawodowego.

W celu ustalenia ograniczeń zawodowych pracownika komisja rehabilitacyjna musi przeprowadzić szczegółową analizę jego sytuacji zawodowej oraz zdro