Pracodawca łatwiej sprawdzi, czy pracownik prawidłowo korzysta ze zwolnienia

ZUS z większymi uprawnieniami do kontroli

Pod obrady Rady Ministrów trafił projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (nr UD114), przygotowany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Projekt obejmuje nowelizację szeregu przepisów, w tym ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (zmiana przewidziana w projektowanym art. 13).

Resort planuje doprecyzować przesłanki utraty prawa do zasiłku chorobowego. Jak wskazuje, osoby ubezpieczone korzystające ze zwolnienia lekarskiego powinny mieć jasność co do swoich praw i obowiązków w tym szczególnym okresie. Ma to zapobiegać sytuacjom, w których ZUS wydaje decyzje o odmowie przyznania świadczenia.

Jednocześnie Ministerstwo proponuje modyfikację zasad kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień od pracy. Obowiązujące regulacje w tym zakresie uznaje za przestarzałe i wymagające dostosowania do współczesnych realiów.

W konsekwencji, poza zmianami w przesłankach określonych w art. 17 ustawy zasiłkowej, projekt przewiduje wyposażenie ZUS w bardziej precyzyjne narzędzia kontroli zwolnień lekarskich niż dotychczas.

Co się zmieni?

Zgodnie z projektowanym brzmieniem art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, ubezpieczony utraci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres zwolnienia od pracy, jeżeli w czasie orzeczonej niezdolności do pracy wykonuje pracę zarobkową, lub podejmuje aktywność niezgodną z celem zwolnienia lekarskiego.

Dodany ust. 1a doprecyzowuje, że pracą zarobkową jest każda czynność o charakterze zarobkowym, niezależnie od podstawy prawnej jej wykonywania. Wyjątek stanowią czynności incydentalne, których podjęcie w okresie zwolnienia wymuszają istotne okoliczności. Jednak za taką okoliczność nie będzie uznawane polecenie pracodawcy.

Z kolei ust. 1b definiuje aktywność niezgodną z celem zwolnienia od pracy jako wszelkie działania utrudniające lub wydłużające proces leczenia bądź rekonwalescencję. Wyłączone z tej kategorii są jednak zwykłe czynności dnia codziennego oraz czynności incydentalne wynikające z istotnych okoliczności.

Ponadto ulegający zmianie art. 59 przewiduje rozszerzenie zakresu kontroli prowadzonej przez ZUS. Oprócz weryfikacji prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby, kontrola będzie obejmować również orzekanie o konieczności osobistego sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny oraz wystawianie zaświadczeń lekarskich. W tym celu ZUS będzie mógł:

1. na podstawie art. 68 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych ski