Zwolnienie lekarskie pod lupą ZUS. Kiedy pracownik może stracić zasiłek?

Utrata zasiłku chorobowego – niejasne zasady i praktyka

Przepis art. 17 ust. 1 z 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa posługuje się ogólnymi i nieprecyzyjnymi przesłankami utraty prawa do zasiłku. Chodzi o podejmowanie pracy zarobkowej lub korzystanie ze zwolnienia lekarskiego w sposób sprzeczny z jego celem. Szczególnie ta druga przesłanka pozostawia szerokie pole do różnorodnych interpretacji, ponieważ nie zawsze łatwo określić, jakie zachowania można uznać za niezgodne z przeznaczeniem zwolnienia. W orzecznictwie wskazuje się, że zasadniczym celem zwolnienia jest powrót ubezpieczonego do zdrowia i odzyskanie zdolności do pracy. Niewłaściwe są więc wszelkie działania, które mogą utrudniać leczenie i rekonwalescencję, nawet jeśli nie mają związku z aktywnością zawodową, przykładem mogą być prace w ogrodzie. W praktyce zdarza się, że organ rentowy pozbawia prawa do zasiłku osobę uczestniczącą w czasie zwolnienia lekarskiego, choćby w formie online, w rozmowie rekrutacyjnej. Może bowiem uznać, że celem zwolnienia jest regeneracja, a nie poszukiwanie nowego zatrudnienia.

Zarówno w piśmiennictwie, jak i w judykaturze podkreśla się, że z uwagi na ogólnikowość regulacji każdorazowo konieczne jest odniesienie się do okoliczności konkretnej sprawy. Zwraca się również uwagę, że przepis ten w obecnym kształcie jest niedoskonały i stosowany przez organy rentowe oraz pracodawców z konieczności, mimo że nie zawiera on kryteriów pozwalających na uwzględnienie poziomu osiąganych przez ubezpieczonego dochodów. Brak takich odniesień oznacza, że odmowa stosowania art. 17 ust. 1 jest pozostawiona w gestii sądów. To on