Zamknąłeś działalność? To nie koniec. PFRON może Cię jeszcze skontrolować

PFRON kontroluje byłych przedsiębiorców – co na to prawo?

W kwietniu 2025 roku grupa posłów złożyła interpelację dotyczącą uprawnień kontrolnych Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych wobec osób, które zakończyły już jednoosobową działalność gospodarczą, a wcześniej prowadziły zakład pracy chronionej (ZPChr). Wątpliwości dotyczyły nie tylko samego prawa PFRON do prowadzenia takich kontroli, ale również możliwości żądania zwrotu środków (np. z ZFRON czy dofinansowań do wynagrodzeń) już po zamknięciu działalności i wykreśleniu z CEIDG.

W odpowiedzi Ministerstwo nie pozostawiło złudzeń – wykreślenie z ewidencji nie zwalnia byłego przedsiębiorcy z odpowiedzialności, ponieważ pracodawcą – w rozumieniu Kodeksu pracy – jest osoba fizyczna, a nie jego przedsiębiorstwo. Stanowisko to znajduje potwierdzenie w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 29 października 2014 r., sygn. akt I PK 64/14, wskazującym na ukształtowany w orzecznictwie na gruncie art. 3 Kodeksu pracy pogląd, że pracodawcą jest osoba fizyczna prowadząca działalność, a nie prowadzone przez nią przedsiębiorstwo jako zespół zorganizowanych składników materialnych i niematerialnych, przeznaczonych do prowadzenia działalności.

Co więcej, kontrole mogą dotyczyć zarówno zasad wydatkowania środków z Zakładowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (ZFRON) – audyt wykonywany przez właściwego miejscowo dyrektora izby administracji skarbowej i dotyczy oceny prawi