Orzeczenie o niepełnosprawności 2025: co się zmieniło i komu przysługuje na stałe?

Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności

Orzeczenia o stopniu niepełnosprawności są wydawane zarówno na czas określony, jak i bezterminowo. Zasada ta dotyczy zarówno dzieci poniżej 16. roku życia, dla których orzeka się o niepełnosprawności, jak i osób powyżej tego wieku, wobec których ustala się stopień niepełnosprawności.

Posiadanie orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności uprawnia do korzystania z różnorodnych form wsparcia, zarówno finansowego, jak i organizacyjnego. Osoby z takim orzeczeniem mogą ubiegać się m.in. o:

1. świadczenia pieniężne, takie jak: zasiłek pielęgnacyjny, świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy czy świadczenie uzupełniające (tzw. 500+ dla osób niesamodzielnych),
2. ulgi podatkowe i zniżki komunikacyjne, w tym odliczenia w ramach PIT oraz preferencyjne ceny biletów na przejazdy koleją i komunikacją miejską,
3. świadczenia zdrowotne i rehabilitacyjne, obejmujące m.in. szybszy dostęp do usług refundowanych przez NFZ, udział w turnusach rehabilitacyjnych oraz możliwość uzyskania wyrobów medycznych i sprzętu ortopedycznego,
4. przywileje w zakresie zatrudnienia i edukacji, takie jak: skrócony czas pracy, dodatkowe przerwy, wsparcie dla pracodawców zatrudniających osoby z niepełnosprawnością, czy pierwszeństwo w rekrutacji do placówek oświatowych,
5. kartę parkingową, która przysługuje osobom mającym znaczne trudności w poruszaniu się, pod warunkiem spełnienia odpowiednich kryteriów zawartych w orzeczeniu (zwłaszcza punkt 8),
6. pierwszeństwo obsługi w kolejkach w placówkach medycznych, aptekach i instytucjach publicznych.

Zakres konkretnych uprawnień uzależniony jest od rodzaju i treści orzeczenia, w tym m.in. od określonych punktów (takich jak punkt 7 i 8), stopnia niepełnosprawności oraz wieku osoby, której orzeczenie dotyczy.

Terminy ważności orzeczenia

Idealnym rozwiązaniem dla osoby wnioskującej o uzyskanie orzeczenia, byłoby jego bezterminowe. Jednak o długości okresu, na jaki przyznawane jest orzeczenie o niepełnosprawności, decyduje zespół orzekający. Zasiadające w nim osoby kierują się przede wszystkim aktualnym stanem zdrowia osoby orzekanej oraz prognoz