Zrównoważeni – konkurencyjni!

Obecnie w Polsce obowiązek raportowania ESG (Environmental, Social, Governance) jest regulowany głównie przez unijną dyrektywę CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive), która wprowadza szerokie i szczegółowe wymogi, dotyczące raportowania kwestii środowiskowych, społecznych oraz ładu korporacyjnego. Dyrektywa ta została zaimplementowana do polskiego prawa pod koniec 2024 r. w nowelizacji ustawy o rachunkowości.

Dyrektyw i ich obecnych oraz przyszłych implementacji związanych z ESG jest oczywiście więcej. Niedawno Parlament UE przyjął propozycję pewnych przesunięć obowiązków raportowych zwaną „Stop the Clock” (ang. zatrzymać zegar). Jest to fragment większej dyrektywy „Omnibus Simplex”, której przepisy powinny zostać uchwalone do końca czerwca. Już teraz w polskim prawie obowiązuje ustawa o ochronie sygnalistów, która jak najbardziej związana jest z komponentem ESG dotyczącym ładu korporacyjnego. Niebawem wejdzie w życie dyrektywa o równości płac, natomiast dyrektywa przeciwdziałająca greenwashingowi będzie nas obowiązywać od 2027 r.

Obowiązki i przesunięcia

Obowiązek raportowania działań związanych z ochroną środowiska, czynnikami społecznymi oraz ładem korporacyjnym zależy od wielkości i rodzaju podmiotu oraz fali wdrażania przepisów. Pierwsza fala obejmuje raporty dotyczące działań podejmowanych w roku 2024. Raporty te musiały sporządzić duże jednostki zainteresowania publicznego (JZP) objęte wcześniej dyrektywą NFRD, a także spółki publiczne, banki czy towarzystwa ubezpieczeniowe. Chodzi o firmy zatrudniające co najmniej 500 pracowników oraz spełniające przynajmniej jeden z poniższych warunków, a więc przychody netto były większe niż 40 mln euro lub suma bilansowa była większa niż 20 mln euro.

W praktyce oznacza to, że ponad 3 tysiące firm w Polsce musiało złożyć raport ESG za 2024 rok. Termin na złożenie raportu w sprawie ESG minął w ich wypadku 31 marca 2025 r. Dokumenty te są częścią sprawozdania z działalności i musiały być sporządzone i opublikowane w tym samym terminie co sprawozdanie finansowe, czyli do 31 marca roku następującego po roku obrotowym (jeżeli rok obrotowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym). Zatwierdzenie sprawozdania finansowego, w tym raportu ESG, powinno nastąpić do 30 czerwca, a całość musi zostać złożona do KRS najpóźniej do 15 lipca.

Warto dodać przy okazji, że raporty za 2024 rok muszą być zgodne z nowymi europejskimi standardami ESRS (European Sustainability Reporting Standards). Trzeba też wspomnieć o tym, że za niewywiązanie się z obowiązku raportowania grozi grzywna do 44,7 mln zł