Paragraf 22: Czy mechanizm obniżania wpłat na PFRON jest sprzeczny z Konwencją ONZ

Podczas niedawnej konferencji na temat potencjału osób z niepełnosprawnościami, która odbyła się w siedzibie Komisji Europejskiej w Brukseli, rozmawiano - a jakże - również o problematyce zatrudnienia i sytuacji osób z niepełnosprawnościami na rynku pracy. W trakcie dyskusji zabrał głos dr Krzysztof Kurowski z Polskiego Forum Osób z Niepełnosprawnościami:

• Praktyka działań legislacyjnych powoduje, że promowany jest segregacyjny, a nie otwarty rynek pracy. (...) Polskie Forum Osób z Niepełnosprawnościami, które tutaj reprezentuję, od lat mówi o tym, że art. 22 ustawy o rehabilitacji jest niezgodny z konwencją ONZ o prawach osób niepełnosprawnych. Mechanizm zawarty w tym artykule jest niekonwencyjny. Mechanizm polega na tym, że jeżeli pracodawca zatrudnia dużo osób z niepełnosprawnościami, to inny pracodawca może kupować u niego produkty lub usługi i przez to sam zostaje zwolniony z obowiązku zatrudniania osób z niepełnosprawnościami. Ten mechanizm jest jawnie sprzeczny z Konwencją, a pracodawcy zatrudniający osoby z niepełnosprawnościami zrzeszają się, utrudniając zmianę tego. Czy faktycznie, a jeśli tak, to na ile dr Kurowski ma rację w swojej krytyce mechanizmu obniżania wpłat na PFRON? Spróbujmy podejść do tematu na zimno. A więc po kolei.

O co tyle hałasu?

Zgodnie z ustawą o rehabilitacji, firmy zatrudniające co najmniej 25 osób w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy muszą dokonywać comiesięcznych wpłat na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, o ile wskaźnik zatrudnienia pracowników z orzeczeniem jest u nich niższy niż 6%. Wysokość tych „kar” jest tym niższa, im mniejsza jest różnica między tym 6-procentowym pułapem a rzeczywistą liczbą etatów, na których u danego pracodawcy pracują osoby z niepełnosprawnościami. Można jednak wysokość „kar” obniżyć w inny sposób, a więc kupując produkty lub usługi od podmiotów uprawnionych do udzielania ulg we wpłatach na PFRON. Do podmiotów tych należą:

• zakłady aktywności zawodowej,
• przedsiębiorstwa społeczne zatrudniające co najmniej 10 pracowników w przeliczeniu na pełn