OBPON.org o planowanych zmianach w ustawie o rehabilitacji: mniej biurokracji, więcej realnych rozwiązań dla pracodawców

Jednym z głównych problemów zgłaszanych przez pracodawców jest obowiązek corocznego przekazywania każdemu kontrahentowi – niezależnie od jego statusu – informacji dotyczącej możliwości skorzystania z ulgi we wpłatach na PFRON. Przepisy te nakładają na firmy konieczność generowania i wysyłania dużej liczby dokumentów, nawet w przypadkach, gdy klient nie spełnia podstawowych kryteriów do skorzystania z tej ulgi, jak np. osoby fizyczne, firmy zagraniczne czy przedsiębiorstwa zatrudniające mniej niż 25 pracowników.

W ramach działań na rzecz uproszczenia tego systemu, podjęliśmy interwencję u Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców oraz włączyliśmy się w inicjatywę deregulacyjną, zgłaszając w projekcie „SprawdzaMY” postulat likwidacji obowiązku wystawiania ulg dla każdego klienta. Zamiast tego zaproponowano wprowadzenie bardziej racjonalnego rozwiązania – wystawiania dokumentów potwierdzających ulgę wyłącznie tym kontrahentom, którzy są tym realnie zainteresowani i spełniają ustawowe kryteria. Takie podejście pozwoliłoby ograniczyć zbędną biurokrację, a zarazem nie pozbawiłoby klientów uprawnionych do ulgi dostępu do tej informacji.

Kolejnym, wielokrotnie poruszanym problemem jest obowiązek zapewniania przez zakłady pracy chronionej tzw. doraźnej opieki medycznej. W praktyce jednak realizacja tego obowiązku jest wyjątkowo trudna. Niewystarczające wynagrodzenia, ograniczenia prawne oraz brak dostępności kadry medycznej sprawiają, że spełnianie tego wymogu staje się coraz większym wyzwaniem. W wielu przypadkach udzielenie szybkiej pomocy medycznej zapewniają współpracownicy lub służby ratunkowe, co czyni przepis anachronicznym i nieadekwatnym do realiów funkcjonowania firm.

Z satysfakcją przyjmujemy fakt, że te i inne problemy zostały zauważone w projekcie nowelizacji ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, przygotowanym przez grupę posłów Polska2050–Trzecia Droga. Proponowane zmiany mają istotne znaczenie dla funkcjonowania podmiotów działających na chronionym rynku pracy.

Wśród kluczowych propozycji legislacyjnych znalazły się:

• zniesienie obowiązku dorocznego informowania wszystkich kontrahentów o możliwości skorzystania z ulgi PFRON, co obecnie generuje znaczną ilość niepotrzebnej dokumentacji,
• likwidacja wymogu zapewniania doraźnej opieki medycznej w zakładach pracy chronionej, co pozwoli pracodawcom dostosować swoje działania do faktycznych możliwości i potrzeb,
• dodanie nowego przepisu dotyczącego zakładów aktywności zawodowej (ZAZ) – projekt wskazuje, że osoby z znacznym stopniem niepełnosprawności powinny stanowić co najmniej 10% zatrudnionych, bez zmiany ogólnego wskaźnika 70% dla osób ze znaczną lub umiarkowaną niepełnosprawnością.

Choć kierunek zmian jest pozytywny, ważne będzie precyzyjne dopracowanie przepisów, by jednoznacznie wynikało z nich, że obowiązek wystawiania informacji o uldze dotyczy wyłącznie zainteresowanych kontrahentów. Pozostawienie zapisów w obecnym kształcie mogłoby prowadzić do powrotu do wcześniejszych praktyk, które generowały zbędne koszty i chaos informacyjny.

OBPON.org z pełnym zaangażowaniem będzie nadal uczestniczyć w dialogu z ustawodawcami i partnerami społecznymi, aby tworzyć przepisy, które wspierają rozwój rynku pracy przyjaznego dla osób z niepełnosprawnościami, a jednocześnie odpowiadają na realne potrzeby pracodawców. Uproszczenia legislacyjne powinny iść w parze z jakością wsparcia, jakie oferuje system – zarówno firmom, jak i pracownikom.

Ponownie zachęcamy Państwa do zgłaszania uwag na adres biuro@obpon.org do 25.04.2025 r. które pozwolą na wypracowanie przez Organizację OBPON.org stanowiska w sprawie przedmiotowego projektu i zbiorczego zgłoszenia do niego uwag w imieniu pracodawców osób z niepełnosprawnościami.