Unijna dyrektywa o minimalnym wynagrodzeniu za pracę zagrożona?

Nowe przepisy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę mają na celu wdrożenie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2041 z dnia 19 października 2022 r. w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych w Unii Europejskiej (Dz. Urz. UE z 2022 r. L 275, s. 33). Warto wspomnieć, że Polska miała czas na wdrożenie tej dyrektywy do dnia 15 listopada 2024 r. Dyrektywa określa procedurę ustalania adekwatnych ustawowych wynagrodzeń minimalnych w tych państwach członkowskich Unii Europejskiej, w których obowiązują ustawowe wynagrodzenia minimalne.

Zgodnie z dyrektywą nr 2022/2041, ustawowe wynagrodzenia minimalne obowiązujące w państwach członkowskich Unii Europejskiej powinny być ustalane i aktualizowane w oparciu o odpowiednie kryteria, określane przez państwa członkowskie w drodze decyzji swoich właściwych organów lub w drodze porozumień trójstronnych, w zgodzie z obowiązującymi w danym państwie członkowskim przepisami prawa i praktykami krajowymi, przy uwzględnieniu krajowych warunków społeczno-gospodarczych. Wspomniane kryteria muszą uwzględniać:

• siłę nabywczą ustawowych wynagrodzeń minimalnych, biorąc pod uwagę koszty utrzymania;
• ogólny poziom wynagrodzeń i ich rozkład;
• stopę wzrostu wynagrodzeń;
• długoterminowe krajowe poziomy produktywności i ich zmiany

– przy czym to państwa członkowskie Unii Europejskiej mają decydować o znaczeniu poszczególnych kryteriów przy ustalaniu i aktualizowaniu ustawowych wynagrodzeń minimalnych w tych państwach.

Wprowadzenie powyższych kryteriów ma pozwolić na zapewnienie adekwatności wynagrodzeń w celu osiągnięcia godnego poziomu życia, zmniejszenia ubóstwa pracujących, a także wspierania spójności społecznej i pozytywnej konwergencji społecznej, jak również zmniejszenia nierówności płacowych między kobietami a mężczyznami.

W świetle przepisów dyrektywy nr 2022/2041 ocena adekwatności ustawowych wynagrodzeń minimalnych w państwie członkowskim Unii Europejskiej powinna odbywać się przy zastosowaniu orientacyjnych wartości referencyjnych. W tym celu państwo to może stosować orientacyjne wartości referencyjne, jak np.:

• 60% mediany wynagrodzeń brutto,
• 50% przeciętnego wynagrodzenia brutto,
• inne orientacyjne wartości referencyjne wykorzystane na poziomie krajowym.

Ustawowe wynagrodzenia minimalne obowiązujące w państwach członkowskich Unii Europejskiej powinny być aktualizowane co najmniej raz na 2 lata, we współpracy z przynajmniej jednym organem doradczym. Jednocześnie, dopuszczalne jest stosowanie automatycznego mechanizmu indeksacji ustawowych wynagrodzeń minimalnych,