Zatrudnienie skazanego a wysokość wpłat na PFRON

W myśl art. 121 § 1 i 3 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny wykonawczy (t.j.: Dz. U. z 2024 r., poz. 706, ze zm.) – dalej: k.k.w., jeżeli jest to możliwe, skazany powinien móc świadczyć pracę, przy czym zatrudnienie skazanego jest dopuszczalne tylko za zgodą i na warunkach określonych przez dyrektora zakładu karnego. Rozwiązanie to ma służyć zapewnieniu prawidłowego przebiegu odbywania przez skazanego kary pozbawienia wolności.

Co istotne, osoba skazana może być zatrudniona na podstawie:

• skierowania do pracy przez zakład karny;
• umowy o pracę;
• umowy zlecenia;
• umowy o dzieło;
• umowy o pracę nakładczą;
• na innej podstawie prawnej.

W tym miejscu należy zwrócić uwagę, iż adekwatnie do dyspozycji § 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 9 lutego 2004 r. w sprawie szczegółowych zasad zatrudniania skazanych (t.j.: Dz. U. z 2018 r., poz. 1887, ze zm.), skazani mogą być zatrudnieni odpłatnie:

• przy pracach porządkowych lub pomocniczych na rzecz jednostek organizacyjnych Służby Więziennej;
• w przywięziennych zakładach pracy;
• u innych zewnętrznych przedsiębiorców, w tym również w ramach umowy o pracę, umowy zlecenia, umowy o dzieło lub umowy o pracę nakładczą.

Jednakże orzecznictwo wskazuje, że osoba pozbawiona wolności skierowana do pracy na podstawie art. 121 k.k.w. nie ma statusu pracownika na gruncie przepisów ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j.: Dz. U. z 2023 r., poz. 1465, ze zm.) – dalej: k.p. (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 28 grudnia 2023 r., sygn. akt I ACa 2191/23).

Zg