Renta z tytułu niezdolności do pracy: czy oznacza koniec zatrudnienia?

Zgodnie z treścią art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j.: Dz. U. z 2023 r., poz. 1251, ze zm.) – dalej: u.e.r., osobą niezdolną do pracy w rozumieniu tej ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu, a jednocześnie nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Ustęp 2 tego przepisu wskazuje, że całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania pracy jakiegokolwiek rodzaju. Jeżeli jednak dana osoba nie utraciła zdolności do pracy całkowicie, ale w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych przez tę osobę kwalifikacji, wówczas można mówić o częściowej niezdolności do pracy.

Przepis art. 57 ust. 1 u.e.r. stanowi, że renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który urzeczywistnia łącznie cztery warunki:

• jest niezdolny do pracy,
• posiada wymagany okres składkowy i nieskładkowy, odpowiedni do wieku powstania niezdolności do pracy,
• niezdolność do pracy powstała we wskazanych przez ustawodawcę ściśle określonych okresach składkowych lub nieskładkowych albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ich ustania,
• nie ma ustalonego prawa do emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych lub nie spełnia warunków do jej uzyskania.

Na podstawie art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j.: Dz. U. z 2024 r., poz. 44, ze zm.) – dalej: u.r.o.n., osoba, której niepełnosprawność została potwierdzona orzeczeniem o całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, wydanym przez lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS), jest uznawana za osobę niepełnosprawną. Zgodnie z art. 5 u.r.o.n., orzeczenie lekarza orzecznika ZUS o:

• całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji – traktowane jest na równi z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności (art. 5 pkt 1 u.r.o.n.);
• niezdolności do samodzielnej egzystencji – tra