Amortyzacja wartości firmy w przypadku datio in solutum

Jeżeli w danej firmie występują wartości niematerialne, które nie mogą być zaliczone do żadnych innych wartości niematerialnych i prawnych wówczas mamy do czynienia z tzw. goodwill (np. know-how, wizerunek marki firmy).

Jak wynika z dyspozycji art. 44b ust. 6 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j.: Dz. U. z 2023 r., poz. 120, ze zm.) – dalej: u.r., wartość firmy to nadwyżka ceny przejęcia nad wartością godziwą aktywów netto spółki przejętej, wykazywana w aktywach spółki, na którą przeszedł majątek połączonych spółek lub spółki powstałej w wyniku połączenia. Przez wartość godziwą należy rozumieć kwotę, za jaką dany składnik aktywów mógłby zostać wymieniony a zobowiązanie uregulowane na warunkach transakcji rynkowej.

Przy dokonywaniu wyceny wartości firmy szczególne znaczenie mają dwa czynniki, a mianowicie:

• wycena ekonomiczna (faktyczna cena nabycia firmy),
• wycena księgowa (wartość rynkowa składników majątkowych wchodzących w skład firmy).

W sytuacji, gdy różnica między wyceną ekonomiczną a wyceną księgową jest dodatnia, goodwill może być zaliczona do składników niematerialnych i prawnych firmy.

Przepis art. 44b ust. 6 u.r. przewiduje, że okres amortyzacji dodatniej wartości firmy jest równy okresowi jej ekonomicznej użyteczności, który nie może przekraczać 5 lat, a gdy jest to uzasadnione szczególną sytuacją, okres ten może być przedłużony nawet do 20 lat.

Na mocy art. 16b ust. 2 pkt 2 i 2a ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j.: Dz. U. z 2023 r. poz. 2805, ze zm.) – dalej: u.p.d.o.p., wartość firmy podlega amortyzacji, niezależnie od przewidywanego okresu używania, w poniższych przypadkach:

1. wartość firmy powstała w wyniku nabycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części w drodze:

• kupna,
• przyjęcia do odpłatnego korzystania, o il