Ludzie tracą pracę, a wskaźniki rosną!

Na początek jednak trochę żalów i pretensji. Najnowsze dane o pracy, bezrobociu i bierności zawodowej osób z niepełnosprawnościami pojawiły się kilka dni temu na stronie Biura Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych. To „wycinek” z Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL), którego wyniki również co kwartał publikowane są przez GUS. Mamy więc na stronie BON trzy piękne wykresy słupkowe oraz notkę z ostrzeżeniem, że dane sprzed 2021 roku są nieporównywalne z aktualnymi. Notka jest oczywiście ważna, ale dla tych, co lubią grzebać się w liczbach i wykresach. Niestety nie ma w niej informacji, że od IV kwartału ubiegłego roku stosuje się w BAEL inną metodę uogólniania. Wiadomo, że nie bada się co kilka miesięcy całej populacji, a tylko jej reprezentacyjną próbę (np. kilka tysięcy osób). Potem dane trzeba uogólnić. Jeszcze do niedawna do tego uogólniania brano pod uwagę wyniki Narodowego Spisu Powszechnego z 2011 roku. Teraz bierze się pod uwagę wyniki ostatniego spisu, a więc z roku 2021.

Druga sprawa polega na tym, że na stronie Biura mamy piękne wykresy, ale tylko w postaci obrazka. Nie ma opisu, nie ma obok tekstu, w którym podano by widniejące na wykresach wartości. Nie ma nawet alternatywnego tekstu obrazka. Zatem osoba niewidoma, która szuka informacji na tej stronie, nie ma do niej bezpośredniego dostępu. To tyle na temat dostępności i równości, o której tak dużo mówi ostatnio kierownictwo Biura i całego resortu rodziny.

My jednak na łamach Vademecum Wiedzy szanujemy te zasady. Dlatego zapraszam dzisiaj Państwa na krótką wycieczkę po liczbach i historii najnowszej. Zobaczymy też, jak miewa się (a właściwie jak miewała się w pierwszych miesiącach roku) „Strategia na rzecz Osób z Niepełnosprawnościami 2021-2030”.

Najważniejsze wskaźniki

W pierwszym kwartale 2024 roku współczynnik aktywności zawodowej osób prawnie niepełnosprawnych w wieku 16-89 lat wyniósł 18,1%. Natomiast współczynnik aktywności zawodowej dla posiadaczy orzeczeń w wieku produkcyjnym – 34%.

W tym samym okresie wskaźnik zatrudnienia - jeśli chodzi o osoby prawnie niepełnosprawne w wieku 16-89 lat - osiągnął wartość 17,1%, a dla osób w wieku produkcyjnym – 31,9%. Stopa bezrobocia kształtowała się na poziomie 5,6% dla populacji 16-89 lat i 6,3% wśród posiadających orzeczenia o stopniu niepełnosprawności osób w wieku produkcyjnym. Przy okazji kilka uwag merytorycznych. Badanie Aktywności Ekonomicznej Ludności (to, którego wyniki dotyczą całej populacji Polski) sprawdza aktywność ekonomiczną zamieszkujących nasz kraj osób w wieku 15-89 lat. Omawiany tutaj „wycinek” o osobach z niepełnosprawnościami pokazuje dane dotyczące osób w wieku 16-89 lat posiadających orzeczenia o stopniu niepełnosprawności bądź orzeczenia równorzędne. Wszystko dlatego, że przed ukończeniem szesnastego roku życia można uzyskać jedynie orzeczenie o niepełnosprawności, a dopiero po szesnastych urodzinach – orzeczenie o stopniu niepełnosprawności. Niepełnosprawność w sensie prawnym oznacza posiadanie aktualnego orzeczenia. W niniejszym tekście skupiam się przede wszystkim na tych wartościach, które dotyczą osób w wieku produkcyjnym, czyli 18-59 lat w przypadku kobiet i 18-64 lat w przypadku mężczyzn. Te bowiem wartości brane są pod uwagę przy ocenie poziomu skuteczności „Strategii na rzecz Osób z Niepełnosprawnościami 2021-2030”. Ten przyjęty jeszcze przez rząd Zjednoczonej Prawicy dokument jest planem działań podejmowanych przez państwo polskie w celu poprawy sytuacji osób z niepełnosprawnościami: ich rehabilitacji życiowej,