Polskie ZPChr w liczbach

Z biegiem lat

Z roku na rok liczba zakładów pracy chronionej w Polsce maleje. W grudniu 2000 r. było ich 3274. Dokładnie dziesięć lat później ich liczba po raz pierwszy spadła poniżej dwóch tysięcy (1969). Pod koniec 2018 r. przedsiębiorstw o tym statusie było już zaledwie 922, a w grudniu 2023 r. - 639. Na przestrzeni tych ponad dwudziestu lat mogliśmy też obserwować systematyczny spadek zatrudnianych przez ZPChr-y pracowników. W grudniu 2000 r. było ich 358 480 ogółem, w tym osób z niepełnosprawnościami - 208 680. Pracownicy z niepełnosprawnościami stanowili więc 58,4% stanu osobowego. Dodajmy, że przeciętny ZPChr zatrudniał wówczas 64 pracowników.

W grudniu 2023 r. sytuacja przedstawiała się następująco:

• liczba pracowników ogółem - 107 357;
• w tym osób z niepełnosprawnościami - 83 467.

Pracownicy z orzeczeniem stanowili zatem 78,7% stanu osobowego ZPChr-ów. Na jeden zakład pracy chronionej przypadało więc pod koniec zeszłego roku 131 pracowników.

Płyną więc z powyższego dwa kolejne wnioski, które są godne uwagi. Po pierwsze procentowy udział pracowników z orzeczeniem względem wszystkich pracowników ZPChr jest obecnie o wiele wyższy niż na przełomie wieków. Po drugie typowe przedsiębiorstwo posiadające ten status zatrudnia obecnie dwa razy więcej pracowników niż wtedy.

Wielkopolska kontra Mazowsze

Jasne, że są wśród ZPChr-ów zakłady mniejsze i większe. Widzimy to już choćby, patrząc na statystyki dotyczące ich liczby oraz zatrudnianych przez nie pracowników w poszczególnych województwach. Np. w woj. zachodniopomorskim mamy zaledwie 9 zakładów zatrudniających w sumie 544 osoby. A zatem na jedno przedsiębiorstwo przypada tu nieco ponad 60-ciu pracowników.

Z kolei Mazowsze okazuje się pod tym względem krainą prawdziwych gigantów. Na terenie województwa funkcjonują 54 ZPChr-y zatrudniające