Zagrożenie zwolnieniem dyscyplinarnym a groźba bezprawna

W związku ze szkodą wyrządzoną w mieniu powierzonym pracownikowi do wyliczenia się pracodawca i pracownik zawarli ugodę, w ramach której z wynagrodzenia pracownika miała być potrącana określona suma pieniędzy jako odszkodowanie. Początkowo pracownik wyraził na to zgodę, jednakże później zaczął twierdzić, że pracodawca zmusił go do podpisania ugody groźbą bezprawną, polegającą na tym, że pracodawca zagroził mu zwolnieniem dyscyplinarnym w razie niepodpisania ugody.

W celu udzielenia odpowiedzi na pytanie zadane we wstępie warto przytoczyć uzasadnienie postanowienia Sądu Rejonowego dla Warszawy-Pragi Południe w Warszawie z dnia 21 lutego 2019 r. (sygn. akt VI Po 30/18). Sprawa rozpatrywana przez sąd dotyczyła wniosku o nadanie klauzuli wykonalności ugodzie pozasądowej, zawartej pomiędzy pracodawcą a pracownicą, na mocy której pracownica zobowiązała się do zapłaty not obciążeniowych związanych ze szkodą powstałą w zakładzie pracy, wynikającą z odpowiedzialności za mienie powierzone. Pracownica bowiem podpisała umowę o wspólnej odpowiedzialności materialnej za powierzone mienie.

Pracownica chciała oddalenia wniosku pracodawcy o nadanie klauzuli wykonalności ugodzie pozasądowej. Swoje stanowisko motywowała tym, że została zmuszona do podpisania ugody pod groźbą zwolnienia dyscyplinarnego.

W myśl art. 124 § 1 i 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j.: Dz. U. z 2023 r., poz. 1465, ze zm.) – dalej: k.p., pracownik, któremu powierzono z obowiązkiem zwrotu albo do wyliczenia się:

1. pieniądze, papiery wartościowe lub kosztowności,
2. narzędzia i instrumenty bądź podobne przedmioty, czy też środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze,
3. inne mienie niż wskazane powyżej

– ponosi odpowiedzialność w pełnej wysokości za szkodę powstałą w tym mieniu.

Jedyna możliwość uwolnienia się od wspomnianej odpowiedzialności zachodzi wówczas, gdy pracownik wykaże, że szkoda powstała z przyczyn od niego niezależnych, a w szczególności była spowodowana brakiem zapewnienia przez pracodawcę warunków umożliwiających zabezpieczenie powierzonego mienia. Na tych samych zasadach pracownicy mogą przyjąć wspólną odpowiedzialność materialną za mienie powierzone im łącznie z obowiązkiem wyliczenia się. Pods