Odpracowanie wyjścia prywatnego przez pracowników z orzeczonym stopniem niepełnosprawności.

Kodeks pracy nie reguluje kwestii czy pracownik jest zobligowany do odpracowania takiego wyjścia (tzw. wyjście prywatne) oraz w jaki terminie należy dokonać stosownego odpracowania. Odpracowanie wyjścia prywatnego nie powinno również ingerować w pojęcie doby pracowniczej. W opinii autora należałoby przyjąć, że pracownik powinien odpracować wyjście prywatne przed zakończeniem okresu rozliczeniowego czasu pracy, w którym to wyjście miało miejsce, a w sytuacji gdy okres rozliczeniowy jest dłuższy niż 1 miesiąc –nie później niż w tym samym miesiącu, w którym korzystał ze wspomnianego zwolnienia od pracy. W przeciwnym razie za nieodpracowany czas wyjścia prywatnego pracownik nie zachowa prawa do wynagrodzenia, zgodnie z dyspozycją art. 80 kodeksu pracy. Jak wskazuje się w piśmiennictwie "Ustawodawca nie określił ram czasowych, w jakich odpracowanie powinno nastąpić. Jakkolwiek trudno byłoby w tym przypadku o wskazanie konkretnego terminu, między korzystaniem ze zwolnienia a jego odpracowaniem powinien istnieć związek czasowy. (Ł. Pisarczyk [w:] Kodeks pracy. Komentarz, wyd. VII, red. L. Florek, Warszawa 2017, art. 151."

Na marginesie niniejszych rozważań należy zauważyć, iż w przypadku odpracowania wyjścia prywatnego w innym miesiącu niż miesiąc absencji, mogą pojawić się niewielkie kwotowe różnice. Wynika to ze sposobu ustalania stawki za godzinę, którą uzyskuje się, dzieląc wynagrodzenie za cały miesiąc przez liczbę godzin przypadających do przepracowania w tym miesiącu. Reguluje to § 12 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy (Dz. U. nr 62, poz. 289 z późn. zm.)

Warunkiem sine qua non komentowanego przepisu jest wiedza i zgoda pracodawcy na wyjście prywatne. W przeciwnym razie opuszczenie miejsce pracy stanowi naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych. Aby odpracowanie wyjścia prywatnego nie stanowiło pracy w godzinach nadliczbowych, pracownik winien wystąpić z pisemnym wnioskiem o udzielenie zwolnienia w celach prywatnych. Odpracowanie bez stosownego wniosku mogłoby prowadzić do uznania czasu odpracowania za pracę w godzinach nadliczbowych. Krytycznie należy ocenić obligatoryjną formę pisemną takiego wniosku oraz brak regulacji dotyczących treści takiego wniosku, a także sposobu jak i terminu jego złożenia.

Czy sprzeczne regulacje ustawowe?

Ratio legis komentowanego przepisu pozwala każdemu pracownikowi na skorzystanie z możliwości odpracowania wcześniejszego wyjścia prywatnego. Wątpliwości pojawiają się w kontekście czasu pracy pracowników niepełnosprawnych. Czas pracy osób z niepełnosprawnościami został uregulowany w ustawie z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawn