Zwyczaj zakładowy a wypowiedzenie umowy o pracę – analiza wyroku Sądu Najwyższego

Jak wynika z wyroku Sądu Najwyższego z dnia 9 stycznia 2024 r. (sygn. akt III PSKP 27/23), w oparciu o art. 100 k.p. do podstawowych obowiązków pracownika zalicza się powinność przestrzegania w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego.

W analizowanej sprawie SN rozpatrywał skargę kasacyjną pracownicy, która nie stosowała się do przyjętego u pracodawcy (jednostki wojskowej) zwyczaju zakładowego, opartego na zasadach współżycia społecznego (zwracanie się do żołnierzy zawodowych ze wskazaniem stopnia wojskowego także przez pracowników cywilnych).

W związku z zachowaniem pracownicy pracodawca dwukrotnie ukarał ją karą porządkową w postaci kary upomnienia (za pierwszym razem) i kary nagany (za drugim razem). Pracodawca twierdził, że zwrócenie się przez pracownicę cywilną do żołnierza zawodowego pełniącego służbę wojskową bez użycia jego tytułu (stopnia oficerskiego) miało znamiona zachowania uwłaczającego czci i honorowi oficerskiemu.

Ostatecznie pracodawca zdecydował się na wypowiedzenie pracownicy umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony. Uzasadniając wypowiedzenie umowy o pracę, pracodawca powołał się na to, że m.in. pracownica naruszała przyjęte w zakładzie pracy zasady współżycia społecznego (zwyczaj zakładowy), odnosząc się w sposób lekceważący do żołnierzy i przełożonych, poprzez zwracanie się do nich z pominięciem ich tytułów, a zatem posiadanych przez nich stopni wojskowych.

Pracownica odwołała się jednak do sądu. W wyroku Sądu Rejonowego Poznań – Grunwald i Jeżyce w Poznan