Uśpiony potencjał rynku pracy

Więcej osób bez pracy

Najnowszy raport wstępny z Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności opublikowany przez GUS przynosi nam informacje, które mocno niepokoją. Chodzi o informację sygnalną „Pracujący, bezrobotni i bierni zawodowo”. Diabeł jak zwykle tkwi w szczegółach. Tutaj – dokładnie rzecz biorąc – w porównaniu aktualnych i zeszłorocznych statystyk. Nie jest to jednak takie proste, o czym mała dygresja dla dociekliwych. Mniej dociekliwi mogą spokojnie pominąć kolejny akapit.

Jako że w zeszłym roku też ślęczałem nad statystykami dotyczącymi bierności zawodowej, postanowiłem podejść do sprawy sumiennie. Otworzyłem więc sobie aktualny raport (z I kwartału tego roku) i zeszłoroczny (z I kwartału 2023 r.) Zacząłem porównywać i okazało się, że nic mi się nie zgadza. GUS pisze, że pracujących mamy mniej niż w zeszłym roku, a ja widzę, że więcej. Okazało się, że od IV kwartału roku ubiegłego w Badaniach Aktywności Ekonomicznej Ludności stosuje się inną metodę uogólniania. Punktem odniesienia nie jest już Narodowy Spis Powszechny z 2011 roku, lecz ten nowszy – z 2021 roku. A teraz wróćmy do meritum.

W I kwartale 2024 roku osób aktywnych zawodowo w wieku 15-89 lat (bo taka grupa jest obiektem zainteresowania w Badaniach Aktywności Ekonomicznej Ludności) było w Polsce ok. 17,75 mln (17 754 tys.) Z tego 559 tys. zarejestrowało się w urzędach pracy. To tzw. bezrobocie rejestrowane. Nie mówi nam więc o faktycznej liczbie osób pozostających bez zatrudnienia.

I tutaj pojawia się nam kolejny wskaźnik, a więc bierność zawodowa. To osoby, które z jakichś powodów nie są obecne na rynku pracy. Jak wspomniałem na początku, osób takich mieliśmy w Polsce w I kwartale tego roku 12,6 miliona.

Dwanaście miesięcy wcześniej, a więc w I kwartale 2023 roku wartości te wynosiły odpowiednio:

• aktywni zawodowo – 17 852 tys.;
• bezrobotni – 520 tys.;
• bierni zawodowo – 12 513 tys.

W ujęciu rok do roku widać więc wyraźnie, że zmniejszyła się (niemal o 100 tysięcy) liczba osób aktywnych zawodowo. Zmniejszył się też wskaźnik zatrudnienia, czyli wartość pokazująca, ilu mieszkańców naszego kraju faktycznie ma pracę. W I kwartale 2023 roku wynosiła ona 57,1%, a w I kwartale roku bieżącego – 56,6%.

Na bezrobociu rejestrowanym mamy o niemal 30 tysięcy osób więcej niż dwanaście miesięcy temu, a biernych zawodowo – 87 tysięcy więcej. Przyjrzyjmy się dzisiaj właśnie tej osta