Dostarczenie pracodawcy pierwszego orzeczenia o niepełnosprawności a konieczność skierowania pracownika na badania do lekarza medycyny pracy

W myśl art. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j.: Dz. U. z 2023 r., poz. 100, ze zm.), osobami niepełnosprawnymi są osoby, w stosunku do których niepełnosprawność została potwierdzona orzeczeniem o:

1. zaliczeniu do jednego z trzech stopni niepełnosprawności (lekkiego, umiarkowanego bądź znacznego), wydanym przez powiatowy zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności (PZON);
2. całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, wydanym na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j.: Dz. U. z 2023 r., poz. 1251, ze zm.);
3. niepełnosprawności wydanym przed ukończeniem 16. roku życia.

Jednocześnie przepis art. 3 w zw. z art. 4 ust. 2 u.r.o.n. wskazuje, że na potrzeby orzekania o niepełnosprawności ustala się trzy stopnie niepełnosprawności, w tym stopień umiarkowany, do którego zaliczane są osoby z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolne do pracy albo zdolne do pracy tylko w warunkach pracy chronionej lub wymagające czasowej lub częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych.

Warto przypomnieć, że zgodnie z art. 2 pkt 10 u.r.o.n., pod pojęciem niepełnosprawności należy rozumieć trwałą lub okresową niezdolność do wypełniania ról społecznych z powodu stałego lub długotrwałego naruszenia sprawności organizmu, w szczególności powodującą niezdolność do pracy.

Stosownie do dyspozycji art. 20c u.r.o.n., osobie z niepełnosprawnością przysługują uprawnienia pracownicze określone w przepisach tej ustawy odpowiednio od dnia, od którego osoba z niepełnosprawnością została wliczona do stanu zatrudnienia osób niepełnosprawnych na podstawie art. 2a u.r.o.n. W myśl przepisu art. 2a ust. 1 u.r.o.n., osobę niepełnosprawną wlicza się do stanu zatrudnienia osób niepełnosprawnych, począwszy od dnia przedstawienia pracodawcy orzeczenia potwierdzającego niepełnosprawność. Tak więc w sytuacji, gdy pracownik przedstawił pracodawcy pierwsze orzeczenie o niepełnosprawności, należy wliczać tego pracownika do stanu zatrudnienia osób niepełnosprawnych od dnia przedstawienia tego orzeczenia. Dotyczy to również dokumentów potwierdzających wystąpienie u danego pracownika schorzeń szczególnych.

Trzeba zwrócić uwagę, że art. 4 ust. 5 u.r.o.n. stanowi, iż zaliczenie pracownika do znacznego albo umiarkowanego stopnia niepełnosprawności nie wyklucza możliwości zatrudnienia tej osoby u pracodawcy niezapewniającego warunków pracy chronionej, jeżeli pracodawca przystosuje stanowisko pracy do potrzeb osoby z