Dziedziczenie oszczędności pracownika z niepełnosprawnością zgromadzonych na rachunku PPK w przypadku osób niespokrewnionych

Kwestie związane z przekazywaniem środków PPK należących do zmarłego pracownika z niepełnosprawnością będącego uczestnikiem PPK regulują przepisy ustawy z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (t.j.: Dz. U. z 2023 r., poz. 46, ze zm.) – dalej: ustawa o PPK. Co do zasady, dziedziczenie środków zgromadzonych na rachunku PPK w przypadku śmierci uczestnika tego programu odbywa się na podstawie art. 85 (jeżeli uczestnik PPK pozostawał w związku małżeńskim objętym wspólnością majątkową) lub art. 86 (jeżeli uczestnik PPK nie pozostawał w związku małżeńskim objętym wspólnością majątkową lub w ogóle nie pozostawał w związku małżeńskim).

W przypadku, w którym środki zgromadzone na rachunku PPK zmarłego pracownika z niepełnosprawnością (uczestnika PPK) nie podlegają przekazaniu małżonkowi tego uczestnika (pracownik był osobą samotną), wskazane środki, stosownie do trybu przewidzianego w art. 86 ustawy o PPK, podlegają przekazaniu w całości osobom uprawnionym, wskazanym przez zmarłego uczestnika PPK. W myśl art. 2 ust. 1 pkt 17 ustawy o PPK osobą uprawnioną może być osoba fizyczna wskazana przez uczestnika PPK, a także osoba, o której mowa w art. 832 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2023 r., poz. 1610, ze zm.), jak również spadkobierca uczestnika PPK, przy czym osoby te, na zasadach określonych w ustawie, otrzymają środki zgromadzone na rachunku PPK zmarłego pracownika z niepełnosprawnością będącego uczestnikiem PPK. Oznacza to, że przepisy dotyczące PPK nie precyzują, kto może być osobą uprawnioną do otrzymania zgromadzonych środków. Pozostawiają one całkowitą swobodę uczestnikowi PPK w wyborze takiej osoby. Jednakże, jak już wspomniano, osoba uprawniona musi być osobą fizyczną. Wobec powyższego każda osoba fizyczna wskazana przez uczestnika może być uprawniona, bez względu na to, czy jest członkiem rodziny, takim jak małżonek, dziecko czy rodzeństwo, czy też niepowiązaną z nim osobą, jak np. sąsiad.

Jednocześnie warto zwrócić uwagę, że odpowiednio do przepisu art. 832 § 2 k.c., o ile w chwili śmierci ubezpieczonego nie ma osoby uprawnionej do otrzymania sumy ubezpieczenia, suma ta przypada naj