Nie każdy opiekun skorzysta ulgi rehabilitacyjnej

Ulga rehabilitacyjna po śmierci osoby z niepełnosprawnością

Przepisy pozwalają, by z ulgi rehabilitacyjnej mógł skorzystać zarówno wdowiec i wdowa, jak i dziecko rodzica, który zmarł. W takim przypadku muszą zostać spełnione dwa warunki. Po pierwsze, podopieczny za życia musiał mieć aktualne orzeczenie o niepełnosprawności. Po drugie, bliscy, którzy chcieliby te wydatki rozliczyć w zeznaniu podatkowym za rok 2022, muszą mieć dokumenty potwierdzające ich poniesienie, np. faktury VAT.

Śmierć tak bliskiej osoby, jaką jest rodzic czy współmałżonek, który zmarł w ubiegłym roku lub na początku obecnego, nie oznacza braku możliwości skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej przez owdowiałego małżonka lub dziecko, będące spadkobiercą.

Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności osoby zmarłej

Ulga rehabilitacyjna została zapisana w dwóch ustawach podatkowych. A mianowicie w art. 26 ust. 1 pkt 6, ust. 7a-7g i ust. 13a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz.U. z 2022 r. poz. 2647, dalej: ustawa o PIT) oraz w art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U, z 2001, nr 134, poz. 1509, dalej: ryczałt). Mogą z niej skorzystać osoby rozliczające się z fiskusem według ustawy o PIT, jak i te będące na ryczałcie.

Aby to zrobić, muszą zostać spełnione dwa kluczowe warunki. Pierwszym jest posiadanie statusu osoby niepełnosprawnej. Drugim warunkiem uprawniającym do skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej jest posiadanie dokumentów potwierdzających poniesienie tych wydatków. Zatem istotne jest, by osoba zmarła za życia posiadała:

• orzeczenie o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach lub
• decyzję przyznającą rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną, albo
• orzeczenie o niepełnosprawności, wydane na podstawie odrębnych przepisów, w przypadku gdy osoba ta nie ukończyła 16. roku życia, albo
• orzeczenie o niepełnosprawności wydane przez właściwy organ na podstawie odrębnych przepisów obowiązujących do dnia 31 sierpnia1997 r.

Doprecyzujmy, że osoba niepełnosprawna musiała posiadać I albo II grupę inwalidztwa. Posiadanie I grupy inwalidztwa oznacza, że osoba, w stosunku do której, na podstawie odrębnych przepisów, orzeczono całkowitą niezdolność do pracy oraz niezdolność do samodzielnej egzystencji albo znaczny stopień niepełnosprawności.
W przypadku II grupy inwalidztwa w grę wchodzi orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy albo umiarkowany stopień niepełnosprawności.

Wysokość wydatków na cele rehabilitacyjne ustala się na podstawie dokumentu stwierdzającego ich poniesienie zawierającego w szczególności dane identyfikujące kupującego (odbiorcę usługi lub towaru) i sprzedającego towar lub usługę, rodzaj zakupionego towaru lub usługi oraz kwotę zapłaty. Ważne jest, by zmarły uzyskiwał przed śmiercią jakiekolwiek dochody w roku 2022, od których można by tę ulgę odliczyć.

Problem pojawia się, gdy najbliżsi nie mają faktur, które otrzymała osoba zmarła, tylko paragony fiskalne. W takim przypadku konieczne będzie bowiem zwrócenie się do sprzedawcy, który wydał ów paragon