Uregulowania specustawy covidowej a udzielenie zaległych urlopów

Nieudzielenie pracownikowi przysługującego mu urlopu wypoczynkowego w odpowiednim terminie stanowi jedno z najczęstszych wykroczeń przeciwko prawom pracownika. Do dnia 30 września danego roku kalendarzowego pracodawcy powinni umożliwić swoim pracownikom wykorzystanie zaległych urlopów wypoczynkowych za poprzednie lata, o ile nie chcą narazić się na zarzut naruszenia obowiązków pracodawcy wynikających z przepisów prawa pracy.

Niemniej jednak, samo naruszenie terminu udzielenia urlopu zaległego, jeżeli udzielenie go nastąpiło w terminie późniejszym, nie jest równoznaczne z nieudzieleniem urlopu zaległego w ogóle.

Zgodnie z art. 152 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j.: Dz. U. z 2020 r., poz. 1320, ze zm.) – dalej: k.p., pracownik z niepełnosprawnością jest uprawniony do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego, przy czym jest to prawo niezbywalne, a zatem niepełnosprawny pracownik nie może zrzec się prawa do urlopu wypoczynkowego, jak też przenieść tego prawa na inną osobę, a także zamienić urlopu wypoczynkowego na ekwiwalent za dodatkową pracę.

W myśl art. 154 § 1 k.p., wymiar urlopu wypoczynkowego jest uzależniony od stażu pracy i wynosi:

1. 20 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat,

2. 26 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat.

Przepisy prawa pracy zawarte w art. 161 k.p. nakładają na pracodawcę obowiązek udzielenia pracownikowi z niepełnosprawnością urlopu wypoczynkowego w tym roku kalendarzowym, w którym pracownik uzyskał to uprawnienie, w sposób zgodny z planem urlopów. W sytuacji, gdy pracodawca nie jest zobowiązany do sporządzania planu urlopu, ustala on termin urlopu po porozumieniu z pracownikiem, uwzględniając wniosek pracownika i konieczność zapewnienia normalnego toku pracy. Ustawodawca przewidział, w treści art. 168 k.p., że urlopu niewykorzystanego w terminie ustalonym w planie urlopów bądź po porozumieniu z pracownikiem należy pracownikowi udzielić najpóźniej do 30 września następnego roku kalendarzowego.

Należy przypomnieć, że stan epidemii został odwołany w dniu 16 maja 2022 roku na mocy rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 12 maja 2022 r. w sprawie odwołania na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii (Dz. U. z 2022 r., poz. 1027), a następnie został on zastąpiony stanem zagrożenia epidemicznego, który został wprowadzony na mocy rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 12 maja 2022 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego (Dz. U. z 2022 r., poz. 1028). Stan zagrożenia epidemicznego będzie obowiązywał w okresie od dnia 16 maja 2022 r. do odwołania na obszarze Polski, w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2. Aktualnie stan zagrożenia epidemicznego z