Przedawnienie wpłat na PFRON

Obniżanie wpłat na PFRON spędzają sen z powiek wielu przedsiębiorcom. Łatwo tutaj o pomyłki. Poniżej przedstawiamy casus, będący wyrokiem WSA w Warszawie z 18 czerwca 2019 r. Sprawa dotyczyła skargi na decyzję Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w kwestii określenia wysokości zobowiązania z tytułu wpłat na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych za poszczególne okresy rozliczeniowe 2012 r. i 2013.

Analiza dokumentów kadrowo-płacowych za okres objęty kontrolą wykazała, że u sprzedającego we wskazanych miesiącach nieprawidłowo ustalono kwoty wynagrodzenia, co miało wpływ zarówno na wyliczenie przez sprzedającego współczynnika wynagrodzeń, jak i wskaźnika wynagrodzeń pracowników zaliczonych do znacznego i umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. Stwierdzono nieprawidłowości w dokumentach potwierdzających kwotę przychodu ogółem ze sprzedaży własnych usług, z wyłączeniem handlu lub produkcji własnej, osiąganą w każdym z zakresów rozliczeniowych. Nieprawidłowości stwierdzono także w udzielanych nabywcom informacjach w zakresie kwot obniżenia wpłat na PFRON.

Z oświadczenia sprzedającego wynikało, że wystawił on i przekazał 315 sztuk informacji o wysokości kwot obniżenia wpłat na PFRON na podstawie 557 faktur VAT, w odniesieniu do usług i produkcji własnej zrealizowanej w kontrolowanym okresie, tj. od grudnia 2012 do marca 2015 r. - trzydziestu nabywcom. Kontrolujący wskazali także na nieprawidłowości w dokumentach sprzedającego potwierdzających terminowość opłacania faktur (przelewy bankowe).

Prezes zarządu PFRON w uzasadnieniu wskazał, że strona za poszczególne miesiące złożyła deklaracje zawierające błędne wyliczenia zobowiązania za miesiące od grudnia 2012 r. do marca 2013 r., od maja 2013 r. do czerwca 2013 r., od sierpnia do września 2013 r. oraz za listopad 2013 r. z powodu przyjęcia błędnej wysokości ulgi nabytej na podstawie art. 22 ustawy o rehabilitacji.

Prezes zarządu PFRON określił zatem w drodze wyliczeń kwoty zobowiązań za badany okres na podstawie art. 21 ust 1 ustawy o rehabilitacji w łącznej kwocie 88.928,00 zł. Różnica pomiędzy kwotami zobowiązań wyliczonymi przez stronę w deklaracjach za okres od grudnia 2012 r. do marca 2013 r., od maja 2013 r. do czerwca 2013 r., od sierpnia do września 2013 r. oraz za listopad 2013 r., a określoną przez organ wysokością zobowiązania na rzecz PFRON wyniosła 51.944,00 zł.

Od powyższej decyzji strona wniosła odwołanie podnosząc zarzut przedawnienia określonych na jej podstawie zobowiązań z tytułu wpłat na PFRON oraz zarzucając naruszenie art. 22 ustawy o rehabilitacji, art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, a także art. 121 § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U poz. 800 z późn. zm.; dalej: Ordynacja podatkowa).

Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (dalej: organ odwoławczy lub organ drugiej instancji) decyzją z [...] października [...] r., nr [...], utrzymał w mocy zaskarżone orzeczenie. Organ odwołał się do przepisów art. 21 § 3 Ordynacji podatkowej oraz regulacji ustawy o rehabilitacji, przytaczając art. 22 ust. 1 i 2, art. 22 a, art. 21 i art. 49 ust. 2 i wskazując na ustawowe podstawy obniżenia obowiązkowych wpłat na PFRON.

Za bezzasadny został uznany zarzut przedawnienia, ponieważ zgodnie z art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej, zobowiązania z tytułu wpłat na PFRON za grudzień, którego termin przypada do dnia 20 następnego miesiąca po miesiącu, w którym zaistniały okoliczności powodujące powstanie obowiązku wpłat, przypada z końcem 2018 r.

Organ odwoławczy wskazał, że spółka pismem z [...] czerwca [...] r. została wezwana przez Prezesa Zarządu PFRON do przesłania dodatkowych dokumentów w sprawie, w tym do przedstawienia pisemnego oświadczenia, czy pracodawca dokonał korekty informacji o kwocie obniżenia wpłat na PFRON. Z tego faktu organ ten wywiódł wniosek, że skarżąca powzięła informację o możliwych nieprawidłowościach po stronie sprzedającego, jednak nie powzięła działań mających na celu ich wyjaśnienie i piśmie z [...] lipca [...] r. oświadczyła, że nie otrzymała żadnych korekt od tego podmiotu. Tym samym strona nie dokonała korekt złożonych deklaracji DEK-I-0.

Organ drugiej instancji przyjął w tej sytuacji, że błędne wyliczenia wskaźników zatrudnienia przekazywane stronie przez podmiot wystawiający informację o kwocie obniżenia wpłat na PFRON, nie mają „wpływu na rzeczywistą kwotę zobowiązania, w związku z czym rozstrzygnięcie organu I instancji należy w tym względzie uznać za prawidłowe”.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie strona zaskarżyła decyzję Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zarzucając jej naruszenie:

1. przepisów prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, tj.:

a) art. 22 ustawy o rehabilitacji, poprzez błędną wykładnię i uznanie, że odpowiedzialność za obniżenie wpłat dokonanych na PFRON, w przypadku gdy sprzedawca usługi podaje niezgodne ze stanem faktycznym dane skutkujące zawyżeniem kwoty obniżenia w informacji o kwocie obniżenia, ponosi pracodawca - nabywca usługi;

b) art. 2 oraz art. 7 Konstytucji RP, tj. naruszenie zasad demokratycznego państwa prawnego oraz zaufania obywateli do organów Państwa poprzez ich niezastosowanie przejawiające się w obciążeniu spółki ujemnymi konsekwencjami sprzecznych z prawem działań innego podmiotu oraz trwałego pozbawienia spółki prawa do skorzystania z ulgi na PRFON w okresie od grudnia 2012 r. do marca 2013 r., od maja 2013 r. do czerwca 2013 r., od sierpnia do września 2013 r. oraz za listopad 2013 r., które nabywcy gwarantuje ustawa o rehabilitacji;

2. rażące naruszenie przepisów postępowania mające istotny wpływ na wynik sprawy, tj. :

a) art. 127 Ordynacji podatkowej w zw. z art. 78 Konstytucji RP, tj. zasady dwuinstancyjności, poprzez odniesienie się przezMinistra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej jedynie do zarzutów odwołania, podczas gdy organ drugiej instancji jest zobowiązany ponownie rozpoznać i orzec w sprawie rozstrzygniętej decyzją organu pierwszej instancji;

b) art. 121 Ordynacji podatkowej, zasady prowadzenia postępowania w sposób budzący zaufanie do