Ustalanie wymiaru dodatkowego urlopu pracownika z niepełnosprawnością

Wymiar czasu pracy osoby z niepełnosprawnością

Jak wynika z art. 15 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j.: Dz. U. z 2021 r., poz. 573, ze zm.) – dalej: u.r.o.n., czas pracy osoby z niepełnosprawnością nie powinien przekraczać 8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo, przy czym są to normy sztywne. Oznacza to, że w stosunku do niepełnosprawnych pracowników nie można stosować systemów czasu pracy, w których dobowy lub tygodniowy wymiar czasu pracy jest dłuższy aniżeli 8 godzin na dobę i 40 godzin w tygodniu.

Co istotne, jeżeli chodzi o niepełnosprawnych pracowników zaliczonych do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, wymiar czasu ich pracy nie może przekraczać 7 godz. w ujęciu dobowym i 35 godzin w tygodniu. Te normy czasu pracy także cechują się sztywnością. Adekwatnie do art. 15 ust. 3 u.r.o.n., osoby z niepełnosprawnościami nie mogą pracować ani w nadgodzinach, ani też w porze nocnej. Niemniej jednak ustawodawca przewidział wyjątki od tego zakazu.

Stosownie do art. 16 u.r.o.n. normy czasu pracy pracowników z niepełnosprawnościami, określone w art. 15 u.r.o.n., nie dotyczą osób z niepełnosprawnościami zatrudnionych przy pilnowaniu mienia, a także niepełnosprawnych pracowników, na których wniosek lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne pracowników lub w razie jego braku lekarz sprawujący opiekę nad osobą z niepełnosprawnością wyrazi zgodę na wyłączenie stosowania przepisów art. 15 u.r.o.n. Koszt tego typu badań ponosi zatrudniający. W celu przeciwdziałania dyskryminacji płacowej godzinowe stawki wynagrodzenia niepełnosprawnego pracownika muszą być zwiększone tak, aby wysokość otrzymywanej przez podwładnego pensji za pracę była taka, jakby przepracował on 8 godzin na dobę.

Kiedy niepełnosprawny pracownik ma prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego?

W myśl art. 19 ust. 1 u.r.o.n. pracownikowi zaliczonemu do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności należy się dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 10 dni roboczych w roku kalendarzowym. Prawo do pierwszego urlopu dodatkowego osoba z niepełnosprawnością zyskuje po przepracowaniu jednego roku po dniu zaliczenia jej do jednego z powyższych stopni niepełnosprawności, przy czym jako dzień zaliczenia do stopnia niepełnosprawności uznaje się dzień posiedzenia zespołu orzekającego, a więc datę wydania orzeczenia. Jednocześnie, uprawnienie do pierwszego urlopu niepełnosprawny pracownik nabywa w całości, także wtedy, gdy uzyska prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego dopiero w grudniu danego roku.

Przykład

Pan Jan zatrudniony od 1 czerwca 2021 roku w dniu 15 sierpnia 2021 roku przedstawił pracodawcy orzeczenie o zaliczeniu go do znacznego stopnia niepełnosprawności z dniem 12 sierpnia 2021 roku. Prawo do urlopu dodatkowego nabędzie 12 sierpnia 2022 roku.

Ustawodawca przewidział jednak, że dodatkowy urlop wypoczynkowy nie należy się pracownikowi uprawnionemu do urlopu wypoczynkowego w wymiarze przekraczającym 26 dni roboczych lub do urlopu dodat