Zakup kamer monitoringu ze środków ZFRON

Pracodawca prowadzący zakład pracy chronionej (ZPChr) zatrudnia przy ochronie mienia osoby z niepełnosprawnościami. Z uwagi na postępujące choroby i pogarszający się stan zdrowia pracowników z niepełnosprawnościami pracodawca chce zakupić kamery do monitoringu zakładu pracy, które obsługiwaliby niepełnosprawni pracownicy. Czy pracodawca może sfinansować taki wydatek w ramach Indywidualnego Programu Rehabilitacji (IPR) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych (ZFRON)?

Zakup kamer służących do monitoringu zakładu pracy może stanowić formę doposażenia stanowiska pracy osób z niepełnosprawnościami. W myśl § 2 ust. 1 pkt 1 lit. a rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2007 r. w sprawie zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych (t.j.: Dz. U. z 2015r., poz. 1023, ze zm.) środki ZFRON przeznacza się na wyposażenie stanowiska pracy oraz przystosowanie jego otoczenia do potrzeb osób z niepełnosprawnościami, w szczególności na zakup, modernizację, remont maszyn i urządzeń.

Warto zwrócić uwagę, iż zastosowane w § 2 ust. 1 rozporządzenia w sprawie ZFRON wyrażenie „w szczególności” oznacza, że w przypadku wyposażenia stanowiska pracy dla osoby z niepełnosprawnością katalog wydatków pozostaje otwarty. Nie oznacza to jednak, że pracodawca może dokonać wydatków ze środków ZFRON w sposób dowolny. Konkretny wydatek musi być uzasadniony spodziewanym zmniejszeniem lub wyeliminowaniem ograniczeń zawodowych wynikających z niepełnosprawności danego pracownika.

Ze względu na to, że zakup kamer do monitoringu będzie stanowił przysporzenie dla pracodawcy, przy ubieganiu się o wydanie zaświadczenia o pomocy de minimis należy wykazać związek pomiędzy wydatkami, o których mowa w przytoczonym wyżej przepisie, a potrzebami osób z niepełnosprawnościami zatrudnionych w zakładzie.

Niestety analizowany wydatek (zakup kamer) jest problematyczny, co wynika z tego, że z monitoringu będą mogli korzystać również pełnosprawni pracownicy zakładu pracy, tak więc w rzeczywistości wydatek stanowi korzyść dla całej firmy, a nie wyłącznie dla pracowników z niepełnosprawnościami, którzy aktualnie nadzorują monitoring. Dlatego też pracodawca powinien zasięgnąć opinii lekarza specjalisty, gdyż lekarz ten dysponuje niezbędną wiedzą medyczną, która umożliwia mu stwierdzenie, czy konkretny wydatek jest uzasadniony potrzebami pracownika z niepełnosprawnością.

O ile bowiem wątpliwości nie budzi wydatek w postaci choćby zakupu ekranu czy komputera to już kamery, czujki, przewody mogą zostać zakwestionowane jako niezwiązane w żaden sposób z potrzebami niepełnosprawnych pracowników, wynikającymi z rodzaju i stopnia ich niepełnosprawności.

Pracodawca mógłby sfinansować zakup kamer w ramach tzw. dużego ZFRON, aczkolwiek rozliczenie tego wydatku byłoby ryzykowne i w związku z tym wymaga dogłębnego przemyślenia celowości takiego wydatku, gdyż w razie kontroli, to na pracodawcy będzie ciążył obowiązek wskazania faktycznej i uzasadnionej potrzeby wyposażenia stanowisk pracy osoby z niepełnosprawnością w kamery monitoringu, która to potrzeba powinna wynikać z niepełnosprawności danego pracownika, aby prac