Ustalanie niezdolności do samodzielnej egzystencji i należne świadczenia

Procedury ustalania niezdolności do pracy

Żeby rozpocząć postępowanie orzecznicze w ZUS, należy złożyć wniosek o świadczenie, które osoba zainteresowana może otrzymać, jeśli ma orzeczoną niezdolność do pracy lub do samodzielnej egzystencji. W tym przypadku chodzi m.in. o rentę z tytułu niezdolności do pracy, rentę socjalną czy świadczenie uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. Do wniosku o takie świadczenie należy dołączyć:

1. dokumenty uzasadniające prawo do świadczenia i niezbędne do ustalenia jego wysokości;

2. zaświadczenie o stanie zdrowia (formularz OL-9) wydane przez lekarza, wystawione w ciągu miesiąca przed datą złożenia wniosku;

3. wywiad zawodowy (formularz OL-10) dotyczący charakteru i rodzaju pracy;

4. dokumentację medyczną oraz inne dokumenty, które mają znaczenie dla wydania orzeczenia, np. kartę badania profilaktycznego, dokumentację rehabilitacji leczniczej lub zawodowej.

Orzeczenia wydają w pierwszej instancji lekarz orzecznik ZUS oraz komisja lekarska ZUS, w II instancji.

Ważną rzeczą jest to, że lekarz orzecznik lub komisja lekarska orzeka o niezdolności do pracy, jej stopniu, a także ustala:

1. kiedy powstała niezdolność do pracy;

2. czy niezdolność do pracy jest trwała albo przez jaki okres będzie się utrzymywać;

3. związek przyczynowy niezdolności do pracy z określonymi okolicznościami (albo związek przyczynowy śmierci ubezpieczonego z określonymi okolicznościami – jeśli ubiega się o rentę rodzinną);

4. czy niezdolność do samodzielnej egzystencji jest trwała albo przez jaki okres będzie się utrzymywać;

5. czy celowe jest przekwalifikowanie zawodowe;

6. czy wnioskodawca może być skierowany na rehabilitację leczniczą w ramach prewencji rentowej ZUS.

Lekarz orzecznik lub komisja lekarska ocenia stopień niezdolności do pracy, przewidywany okres jej trwania, a także rokowania, czy wnioskodawca odzyska zdolność do pracy, przy czym uwzględnia:

1. stopień naruszenia sprawności organizmu i możliwość przywrócenia niezbędnej sprawności poprzez leczenie i rehabilitację;

2. możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej;

3. rokowania dotyczące ewentualnego przekwalifikowania się (w tym