: BARDZO WAŻNA Odpowiedź BON na pytanie OBPON.ORG - dot. obowiązku przeliczenia zaliczek na PIT a prawo dofinansowania za XII.2021 roku

Odpowiedź BON lipie 2022r.

MINISTERSTWO RODZINY I POLITYKI SPOŁECZNEJ

BIURO PEŁNOMOCNIKA RZĄDU DO SPRAW OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

ul. Nowogrodzka 1/3/5, 00-513 Warszawa, tel. +48 22 461 60 00, fax +48 22 461 60 02

https://www.gov.pl/web/rodzina; www.niepelnosprawni.gov.pl; e-mail: sekretariat.bon@mrips.gov.pl

Warszawa, /elektroniczny znacznik czasu/

BON-I.42301.15.2022.LK

Dotyczy: [obowiązek przeliczenia zaliczek na PIT a prawo do dofinansowania]

Szanowni Państwo,
Odpowiadając na pismo z dnia 21 stycznia 2022 r. (bez znaku), przekazane przy piśmie Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych z dnia 21 stycznia 2022 r. (DRP.WAA.411.40.2022.2.MJA), Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych informuje, że z powodów, o których mowa w Państwa piśmie, nie ma obowiązku zwrotu dofinansowania, o którym mowa w art. 26a ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 573, z późn. zm.) – dalej jako u.r.o.n.

1. Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 7 stycznia 2022 r. w sprawie przedłużenia terminów poboru i przekazania przez niektórych płatników zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych (Dz. U. poz. 28) – dalej jako r.t.p., wydanym na podstawie art. 50 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540, z późn. zm.) – dalej jako o.p., został wydłużony termin płatności podatku, o którym mowa w art. 38 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128, z późn. zm.) – dalej jako u.p.d.f.

Stosownie do art. 50 o.p. Minister Finansów powinien był określić grupy podatników, którym przedłużono terminy, rodzaje czynności, których termin wykonania został przedłużony, oraz dzień upływu przedłużonego terminu. Przesunięcie terminu w r.t.p. zostało powiązane z grupami podatników wyodrębnionymi ze względu na wysokość osiąganych dochodów oraz różnicę kwot zaliczek ustalanych na zasadach dotychczasowych oraz wprowadzonych ustawą z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 2105, z późn. zm.) – u.ł.

Przepisy r.t.p. dotyczą nie tylko płatników rozliczających się z podatku dochodowego od osób fizycznych na zasadach ogólnych (art. 38 ust. 1 u.p.d.f.), lecz także korzystających z wyjątków z art. 38 ust. 2 u.p.d.f. Jest tak dlatego, że r.t.p. odwołuje się do art. 31 ust. 1 u.p.d.f. nie tylko w zakresie odprowadzania podatku, ale również jego pobrania (naliczenia i potrącenia z wynagrodzenia do wypłaty). Wynika to z § 1 r.t.p., a w praktyce oznaczało to konieczność przeliczenia płac zgodnie z tym rozporządzeniem w przypadkach w nim określonych.

Biorąc pod uwagę wątpliwości co do konstytucyjności unormowania tej materii w rozporządzeniu, wraz z wejściem w życie w dniu 10 marca 2022 r. ustawy z dnia 24 lutego 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz ustawy o podatku od wydobycia niektórych kopalin (Dz.U. z 2022 r. poz. 558) – dalej jako u.n.ł., mechanizm ten został przeniesiony na poziom ustawowy (również ex post w odniesieniu do przypadków dotychczas normowanych w r.t.p.). W związku ze zmianą skali podatkowej w ustawie z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 1265) – dalej jako u.n.n.ł., przepis art. 53a u.p.d.f. został uchylony.

Sytuacja opisana w Państwa piśmie miała jednak miejsce w styczniu 2022 r., gdy obowiązywały rozwiązania szczególne dotyczące przeliczenia i późniejszej związanej z tym wypłaty części wynagrodzeń. Wspomniane zmiany wynikające z u.ł., r.t.p. i u.n.ł. potencjalnie oddziałują na stosowanie przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 573, z późn. zm.) – dalej jako u.r.o.n.

2. Biorąc pod uwagę to, że projekt r.t.p. został po raz pierwszy opublikowany na stronie Rządowego Centrum Legislacji w piątek, 7 stycznia 2022 r. o godzinie 21:44 i tego samego dnia został opublikowany w Dzienniku Ustaw z mocą od 8 stycznia 2022 r. to pracodawca, który dokonał naliczenia zaliczek i ich przekazania na ZFRON w dniu 7 stycznia 2022 r., nie miał możliwości zapoznania się w tym dniu z wchodzącymi nazajutrz zmodyfikowanymi warunkami naliczania zaliczek o przedłużonym terminie płatności.
Nie można było zatem wymagać od pracodawcy wstrzymania się z naliczeniem zaliczek na PIT do poniedziałku, 10 stycznia 2022 r. Byłoby to problematyczne nie tylko z uwagi na dzielący 8 i 10 stycznia 2022 r. dzień ustawowo wolny od pracy (niedziela) oraz dzień traktowany na równi z tym dniem w zakresie skutków prawnoadministracyjnych i podatkowych (sobota) , ale także z uwagi na charakter i terminy wypłat wynagrodzeń, oraz na to, że pracodawca mógł wykonać obowiązki przed terminem, a faktycznie wypłacić środki w terminie pozwalającym na wywiązanie się z obowiązku terminowej wypłaty wynagrodzeń tak, by 10 stycznia 2022 r. pracownicy mogli nim dysponować.

3. Zgodnie z § 4 r.t.p. w przypadku, jeżeli płatnik w styczniu 2022 r. pobrał zaliczkę w części odpowiadającej nadwyżce obliczonej zgodnie z § 1 ust. 1 tego rozporządzenia i nie przekazał tej zaliczki na rachunek urzędu skarbowego, to niezwłocznie zwraca tę nadwyżkę podatnikowi. Rozwiązanie to zostało przyjęte również w art. 53a ust. 8 u.p.d.f.

Użyty w tych przepisach termin „niezwłocznie” jest niedookreślony i nie jest prawnie definiowany w przepisach prawa. Nie jest możliwe określenie go in abstracto w oderwaniu od okoliczności konkretnego wypadku (por. uchwała SN z 22.11.2013 r., III CZP 72/13). Choć terminu „niezwłocznie” nie należy utożsamiać z terminem natychmiastowym, to jednak termin ten oznacza obiektywnie realny termin, uwzględniający okoliczności mające miejsce w danym przypadku oraz kontekst systemowy . W zakresie ustalenia, jaki termin jest niezwłoczny, powinny być brane pod uwagę przykładowo rodzaj i rozmiar świadczenia lub inne okoliczności niezbędne do wykonania zobowiązania, np. miejsce, w jakim ma być ono spełnione, konieczność jego przygotowania, opakowania i przygotowania do wysłania itp. Jedną z okoliczności mogących wydłużać czas niezbędny do przeliczenia płac i realizacji dopłat wynagrodzeń może być konieczność dostosowania technicznych rozwiązań kadrowo-płacowych, takich, jak oprogramowanie. Również projektodawcy u.n.ł. uznali czas konieczny na dostosowania w tym zakresie za okoliczność uzasadniająca wprowadzenie art. 53a ust. 8 u.p.d.f. . Należy ją zatem uwzględniać również przy ocenie skutków wykonania obowiązków płacowych.

Wstępnie, Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych dopuściło 14-dniowy termin (niegdyś utożsamiany z niezwłocznością), w którym nie jest konieczne badanie dodatkowych przesłanek (z punktu widzenia dowodowego oraz mnogości postępowań w zakresie dofinansowania, o którym mowa w art. 26a u.r.o.n. było to zasadne). Nie wykluczało to jednak możliwości niezwłocznego wykonania obowiązków z § 4 r.t.p. i art. 53a ust. 8 u.p.d.f. w dłuższym terminie, jednak z koniecznością uprawdopodobnienia na żądanie PFRON w trakcie postępowania sprawdzającego lub kontrolnego (art. 26a ust. 9b i 10 u.r.o.n.), że po stronie pracodawcy zaszły przesłanki uniemożliwiające wcześniejsze przeliczenie płac. Jest to również zasadne; sami projektodawcy u.n.ł. wskazywali akceptująco na kilkutygodniowy termin przeliczenia płac w ramach terminu niezwłocznego.

4. Uwzględnienie powyższych uwarunkowań jest ważne, ponieważ zastosowanie r.t.p. i art. 53a u.p.d.f. spowodowało nie tylko zmniejszenie zaliczek ale i przełożyło się na kwoty wynagrodzenia do wypłaty (z zasady powiększając je). Biorąc pod uwagę wspomnianą chronologię wprowadzenia r.t.p. i u.n.ł., mogło to spowodo